Çocuklarda beslenme alışkanlığı için öneriler
Duru Bulgur Beslenme ve Gıda Uzmanı Diyetisyen Seçil Kenar, 'Çocukların okul dönemindeki beslenme alışkanlığının, yetişkinlikteki beslenme alışkanlıklarının belirlenmesinde ve ilerideki şeker hastalığı, kalp hastalığı gibi kronik hastalık risklerinin oluşumunda da etkindir. Bu yüzden okula devam eden çocukların beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmeli, neyi ne kadar yemesi gerektiği çocuğa açıklanmalıdır' dedi.
Okulların açılması ile birlikte çocukların okulda neler yemesi gerektiği tartışılmaya başlandı. Duru Bulgur Beslenme ve Gıda Uzmanı Diyetisyen Seçil Kenar, çocukların sağlıklı olarak okula devam etmeleri için yeterli ve dengeli beslenmelerinin onlar için büyük önem taşıdığını söyledi. Çocukluk çağında büyüme ve gelişme sürecinin devam ettiğini belirten Kenar, “Bu yüzden enerji ve besin öğeleri gereksinimleri fazladır. Ayrıca okulda hızlı öğrenme, bilgi ve beceri kazanma süreci devam etmektedir. Çocuğun bu dönemdeki beslenme alışkanlığı yetişkinlikteki beslenme alışkanlıklarının belirlenmesinde ve ilerideki şeker hastalığı, kalp hastalığı gibi kronik hastalık risklerinin oluşumunda da etkindir. Bu yüzden okula devam eden çocukların beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmeli, neyi ne kadar yemesi gerektiği çocuğa açıklanmalıdır” dedi.
Bu konuda öncelikle anne-babaların çocuklarına örnek olmaları gerektiğini vurgulayan Kenar, şu tavsiyelerde bulundu:
Eve cips-çikolata-asitli içecekler- hazır meyve suları gibi besinleri almayın. Bu tip gıdalarla ev ortamında karşılaştırmayın. Israr ederse onunla oturup bu tip besinlerin bünyesine nasıl zarar verdiğini uygun bir dille anlatın ama sakın korkutmayın.
Sabah kahvaltısı günün en önemli öğünüdür. Yapılan araştırmalarda kahvaltı eden çocukların etmeyenlere göre başarı düzeylerinin, derse ilgilerinin daha yüksek olduğu, daha kolay öğrendikleri görülmüştür.
Beslenme çantasını siz hazırlıyorsanız kek-kurabiye-börek-meyve suyu gibi besinler yerine “sandviç + süt/ayran + meyve” tarzında daha düşük kalorili daha dengeli mönüler hazırlayınız.
Okulda yemek veriliyorsa okul yönetiminden mönüleri isteyin ve çocuğunuzu seçimler konusunda bilgilendirin. Ayrıca evdeki yemeğini okulda yemediklerini tamamlayacak şekilde organize edin. Okul mönülerinin beslenme ve diyet uzmanı tarafından hazırlanmış olmasını okul yönetiminden isteyiniz.
Çocuğunuzu oyunlara ve harekete teşvik edin. Hatta siz de onunla birlikte hareket edin. Unutmayın çocuklar çoğunlukla anne-babalarını örnek alırlar.
Ara öğün alışkanlığı kazandırın. Bu öğünlerde meyve, sandviç, süt, sütlü tatlı, sebze çubukları gibi alternatifler sunun.
Sevmediği bir besin grubu varsa bir diyetisyene danışın. Yerine ne verebileceğinizle ilgili size yardımcı olacaktır.
Asla diyet için zorlayıcı olmayın ve çocuğu listelere mahkum etmeyin. Yavaş yavaş ve kademeli olarak alışkanlıklarını değiştirmeye çalışın.
Sağlıklı yemekleri birlikte yapmaya çalışın. İçinde emeğinin bulunduğu bir besini daha kolay ve severek yiyecektir.
Fast – food restoranlarında hamburgerin yanında patates, kola yerine ayran ve salata isteyin.
5 ana besin gurubunu ihmal etmeyin!
Okul dönemi çocuk beslenmesinde 5 ana besin grubunun mutlaka olması gerektiğini ifade eden Kener, şöyle devam etti: “Süt ve yoğurt grubu kalsiyum ihtiyacının karşılanması için önemlidir. Gün içinde süt, yoğurt, kefir, probiyotik yoğurt, ayran mutlaka öğünlerinde bulunmalıdır. İkinci olarak çocuğunuzun kas gelişimi, enzim faaliyetleri için de düzenli olarak et, peynir, kuru baklagilleri tüketmelidir. Meyve ve sebze hastalıklardan korunması ve barsak sağlığı için önemlidir. Ceviz, tereyağı, zeytinyağı gibi yağlar da başta kalp sağlığı olmak üzere hücrelerin gelişimi için önemlidir. Bunların dışında en önemli besin grubu çocuk gelişiminde karbonhidratlardır. Çocukların bizden farklı olarak büyüme ve gelişmeleri devam eder. Bu yüzden gün içinde enerjiye bizden daha fazla ihtiyaçları vardır, düzenli olarak sağlıklı, kompleks karbonhidrat almaları gerekir. Her öğünlerinde mutlaka bir karbonhidrat kaynağının yemeklerinin yanına eklenmiş olması gerekir. Tam buğday ekmeği, bulgur, makarna, çorba, köy eriştesi gibi sağlıklı karbonhidratlar mutlaka öğünlerinde olmalıdır. Bulgur da çocuk gelişimi için önemli bir besindir. Enerji verir, içeriğindeki vitamin ve mineraller ile sağlıklı gelişimini destekler. Yüksek posa içeriği ile barsak hareketlerini artırır. Ana yemeğinin yanına 5-6 kaşık bulgur ekleyebilirsiniz.”
OKUL ÇAĞI ÇOCUĞU İÇİN ÖRNEK BESLENME PROGRAMI:
SABAH:
1 adet yumurta
Zeytin
1 dilim peynir
1 tatlı kaşığı pekmez
Tam tahıllı ekmek
Domates-salatalık
Okulda ara öğün yapılıyorsa;
Meyve + süt/ayran
ÖĞLE:
Izgara et (tavuk, balık veya kırmızı et) veya kuru baklagil
Salata
Bulgur pilavı
Ara:
1 porsiyon meyve ve 10 adet badem
AKŞAM:
Etli sebze yemeği
Yoğurt veya ayran
1/2 kase çorba veya tam tahıllı ekmek