Dijital Tarım Pazarı herkesi üretime teşvik edecek
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, pandeminin dünyada tüm sektörlerin ekonomik olarak sıkıntılı bir sürece girmesine yol açtığını söyledi.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, Nisan ayı ihracat rakamlarını, Dijital Tarım Pazarı’nı, pandemi süresince çözüme ulaştırılan konuları, alınan önlemleri, Uzakdoğu’ya yapılan kiraz ihracatını, 2020 sezonunu Ekonomi Muhabirleri Derneği İzmir Şubesi’nin düzenlediği basın toplantısında değerlendirdi.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, pandeminin dünyada tüm sektörlerin ekonomik olarak sıkıntılı bir sürece girmesine yol açtığını söyledi.
“Bu süreçte, durmak yerine tam tersine kapasitesini arttırarak üretime devam eden tek sektör gıda ve gıda üretiminin ilk halkası olan tarım sektörüdür. Tarımın önemini tüm dünyanın anlamış oldu.
Bizlerin bu dönemde tarım adına yeni şeyler ortaya koymamız ve salgın sonrasına da hazırlanmamız gerekiyor. Çünkü dünya artık farklı bir dünya olacak ve farklı bir çizgide ilerleyecektir. Bu zorlu süreçten güçlü bir şekilde çıkarsak, ülkemizin dünyadaki yerinin ve konumunun çok daha farklı olacağına inanıyorum. Bu dönemde, geleceğimiz için etkin tarım politikaları üretmemiz ve uygulamamız gerekmektedir.”
Dijital Tarım Pazarı ile herkes tarıma odaklanacak
Uçak, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin Nisan ayı sonunda lansmanını kendisinin yapmış olduğu Dijital Tarım Pazarı’nın (DİTAP) gelecek için atılan önemli bir adım olduğunu açıkladı.
“Üretici, ihracatçı, işletmeci ve tüketiciyi aynı platformda buluşturan proje için Sayın Bakanımıza teşekkür ediyorum. Sözleşmeli tarım şeklinde ilerleyecek. Dijitalleşmeyle beraber tarımda çok yol almış olacağız. İyi tarım üretmiş olacağız. Üreticinin ürünümü nasıl satacağım diye kaygısı olmayacak. Dijital tarımda halcisi, üreticisi, ihracatçısı, devletin kurumları herkes bir arada olacak. Dijitale geçiş herkesi üretime teşvik edecek. Bu sayede genç nüfusla beraber herkes tarıma odaklanacak ve kırsal hayata dönüş gerçekleşecek. Bu projeyle herkes kendi bölgesinde, memleketinde çalışacak, ticaret yapacak. Gençlerimize yeni projeler oluşturacak. Türkiye için ciddi bir fırsata dönüşecek. Türkiye’nin dört bir yanında herkes toprağını işliyor. Tarımda hummalı bir çalışma var. Herkes işine sarılmış, elini taşın altına koymuş vaziyette. Tarımda ciddi bir artış olacak.”
Büyük yatırımcılar tarım yapıyor
Sektörde yeni fırsatların doğabileceğine değinen Uçak, tarımın çok önemsendiğini, yatırımcıların ibreyi tarıma çevirdiğini söyledi. “Tarım yapmak için geniş çaplı bir çalışmaya ve araştırmaya girdiler. Büyük yatırımcı tarım sektöründe yer almaya başladı. Durumun böyle devam etmesi ihracatımıza olumlu bir şekilde yansıyacak. Önümüzdeki süreçte hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Taşlar ister istemez yerinden oynayacak. Yenilik gelecek. Eskisinden çok daha iyi olacak.”
Hava kargo fiyatları aşağı çekildi, geçiş belgeleri verildi
Hayrettin Uçak, pandemi sürecinde Tarım Bakanı Pakdemirli ve diğer ilgili Bakanlıklar ile direkt iletişimle çözüme ulaştırılan konuları şöyle sıraladı: “Mamul ihracatçılarımızın, turşuda kullanılan etil alkol sirkesi bulmakta zorluk çektiklerini Ticaret Bakanlığımıza ilettik. Gerekli tedbirler en kısa sürede alınarak sorunun çözümü sağlanacaktır. Karayolu ulaşımının zorlaşması nedeniyle hava kargoya yönelen ihracatçılarımız için yüksek kargo fiyatları sorunu iletilmiş ve Tarım Bakanımızın girişimleri ile hava kargo fiyatları mümkün olan ölçülerde ihracatçılarımız için, aşağılara çekilmiştir. Sokağa çıkma yasağında tarımın çalışması adına mülki idareler ile birebir iletişim kurulmuş, işin durmaması sağlanmıştır. Şehirlerarası izin belgesinin EİB’in, ihracatçı birliklerinin üyelerine verebilmesi imkânı sağlanmış, bu sayede bahçe, işletme, üretici ziyaretlerinin kesintisiz devam etmesi sağlanmıştır Mevsimlik işçilerimizin güvenle ve sosyal mesafe kurallarında çalışabilmesi için Manisa İl Tarım Md. 50.000 Ad, İzmir İl Tarım Md. 70.000 Ad. maske temin edilmiştir.”
İhracatçının en önemli sorunu olan finansman desteği için Eximbank ile sürekli görüşüldüğünü birçok ihracatçının önünün açıldığından bahseden Uçak, “9 Mayıs cumartesi günü, Eximbank Ege Bölge Müdürü Gülom Timurhan ve İzmir Şube Müdürü Hüseyin Egemen Kılıç‘ı video konferans ile üyelerimizle buluşturuyoruz.” diye konuştu.
Yaş meyve sebze mamulleri 1 milyar 321 milyon dolara ulaştı
Hayrettin Uçak, Türkiye genelinde 1 Ocak -30 Nisan döneminde yaş meyve ve sebzenin yüzde 21,6 artış ile 756 milyon dolar, meyve sebze mamullerinin yüzde 12,9 artış ile 565 milyon dolar, iki sektörün toplamda yüzde 17’lik artış ile 1 milyar 321 milyon dolara ulaştığını söyledi.
Uçak, Ege’de ise yaş meyve sebze sektörünün yüzde 57,4 artış ile 68,7 milyon dolar, meyve sebze mamullerinin yüzde 10,1 lik artış ile 215,4 milyon dolar, iki sektörün toplamda yüzde 19’luk artış ile 284 milyon dolar olduğunu sözlerine ekledi.
“Pandeminin ihracata vurduğu ağır darbeye rağmen, Ege ihracatını tarım sektörünün ayakta tuttuğunu ve Egeli ihracatçıların her 100 dolarlık ihracatının 45 dolarının tarımdan geldiğini söyleyebiliriz. Ocak-Nisan 2020 döneminde, ihracat pazarlarımızda; Rusya, Polonya, Romanya, Ukrayna ve İsrail meyve sebze ihracatında, Almanya, Amerika, İngiltere, Hollanda ve İtalya ise meyve sebze mamulleri ihracatında ön plana çıkmıştır. Ürün olarak, Domates, domates salçası, kurutulmuş domates, mandalina, meyve suları, nar, çilek ve turşular, en önemli ihraç ürünlerimiz olmuştur.”
Uzakdoğu’dan Türk kirazına yoğun talep
Tele konferans-video konferans yöntemleriyle dünya ülkelerinde bulunan ticari ataşelerle sürekli olarak görüştüklerini anlatan Uçak sözlerine şöyle devam etti: “Özellikle Çin ile hemen hemen haftada bir video toplantı yapmaktayız. Pekin Ticaret Müşaviri Hakan Kızartıcı’nın Pekin’den, Çin Guanco Türkiye Ticaret Ataşesi Serdar Afşar’ın Goanco’dan katıldığı telekonferans‘da, EİB YK Üyelerimiz ile birlikte, ürün çeşitliliği ve kapasiteyi nasıl arttırabiliriz üzerine konuştuk. Özellikle kiraz için önemli ölçüde yol kat etmiş olduğumuzun müjdesini verebilirim. Çin ve Uzakdoğu pazarında, kiraz, sert çekirdekli meyveler, diğer meyveler ve meyve sebze mamulleri üzerine çalışmalarımız aralıksız devam etmektedir. Bu konuda Tarım Bakanlığımız ve Ticaret bakanlığımız ile sürekli iletişim halindeyiz. “
“Her şeye rağmen iyi bir yıl olacak”
Uçak, bu yıl kiraz rekoltesi ve kalitesinin son derece iyi olduğunu açıklayarak, “Çin, Tayvan, Güney Kore gibi pazarlarının açılması kiraz ihracatçılarını heyecanlandırıyor. Bu sezon Uzakdoğu, Kiraz için önemli pazarlarımızdan biri olacak. Aynı şekilde hasadı başlamakta olan şeftalinin de rekolte ve kalitesi geçen yıldan iyi. Yine Ege Bölgesinde önemli meyve sebze mamulleri ihraç ürünlerinden, kornişon, salatalık, közlemelik biberler ve çeşitleri, salçalık domateste kalite ve rekolte bakımından oldukça iyi durumda. 2020 yılı meyve sebze üretimi anlamında çok verimli bir yıl. Salgın tehlikesi de ortadan kalktığında ilk 4 ayda yakaladığımız olumlu hava devam edecek ve her şeye rağmen 2020 yılı sektörlerimiz açısından iyi bir yıl olacak. Salgın süresince de gıda ve tarım ürünlerine kısıtlama olacağını düşünmüyorum.” dedi.
İhracat aksamadan devam ediyor
Hayrettin Uçak, mevsimlik tarım işçileri için gerekli tedbirlerin alındığını hiçbir sıkıntının olmadığını da sözlerine ekledi.
“Yeni çıkmış ürünlerin fiyatları yüksek. Masraflar, ambalaj, işçilik, komisyon ücretiyle ister istemez fiyatlar yükseliyor. Mevsimi olmayan üründe ister istemez piyasa değerinden yüksek fiyata satılıyor ancak mevsiminde fiyatlar normale dönüyor. Karayolunda şoför bulma sorununu ilk günlerde yaşadık. 14 gün süreci kalkınca çözüme kavuştu. Ticaret Bakanlığı tampon bölgeleri oluşturdu ve o süreci atlattık. Sıkıntı yaşamıyoruz. Şu an hızlı tanı kitleriyle teşhis konuluyor.”
Uçak, “Künyesini almadığımızın hiçbir aracın yola çıkması mümkün değil. Hal yasasına göre künyesini aldıktan sonra hale girmeden markete götürebiliyor. Her şey kayıt altında. Aksi halde araçlar takip edilir ve cezası da kesilir.” dedi.
“Krizden güçlenerek çıkacağız”
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cengiz Balık ise şu anda yaş meyve sebze sektörünün pandemiden en az etkilenecek sektörlerden biri olduğunu anlatarak, “Karantina önlemleri nedeniyle insanlar evde. Bu yüzden meyve sebze tüketimi geçen yıllara göre artış gösterdi. Bu sektörümüzün bir şansı. Rakip ülkelerden avantajlıyız. Hasatta, işçi bulmada İtalya ve İspanya gibi sıkıntıyla karşılaşmayacağız. Girdi maliyetlerinde artış söz konusu. Ambalaj malzemeleri, lojistik gibi konularda fiyatlar arttı. Her şeye rağmen bu krizden güçlenerek çıkacağız.” dedi.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Emin Demirci ise “Herhangi bir şekilde bir ürünün azlığı olduğu zaman hemen ithalat yapmamak lazım. Çiftçiler sıkıntı yaşıyor. Üreticiyi ithalatla terbiye etmeye gerek yok.” diye konuştu.