Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Muhammet Enis Bulak, kalite kontrolünün endüstrideki yeri ve öneminden bahsetti.

Üretim hatalarının tespitinde kalite kontrol önemli… 

Kalite kontrol uygulamaları, başta üretim sektörü olmak üzere günümüzde hizmet, tekstil, ilaç ve havacılık gibi birçok alanda kullanılıyor. Üretim hatalarının hemen tespiti için kalite kontrol sürecine sürekli olarak devam edilmesinin önemini vurgulayan uzmanlar, çok fazla sayıda hatalı ürün veya kötü hizmet durumu ortaya çıkması durumunda üretim veya hizmet sürecini iyileştirmek için iyi bir plan tasarlanarak uygulamaya konulması gerektiğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, kalite kontrol sürecinin doğru bir şekilde uygulanması durumunda firmalara üretimde maliyet azalması, müşteri memnuniyetinin artması, kaynakların etkin ve verimli kullanılması gibi avantajlar sağladığını ifade ediyor.

Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Muhammet Enis Bulak, kalite kontrolünün endüstrideki yeri ve öneminden bahsetti.

Kalite kontrolü ve kalite güvencesi farklı kavramlar
Kalite kontrolünün üretilen bir ürünün veya sunulan bir hizmetin tanımlanmış kalite kriterlerine uygunluğunu sağlayan prosedürler dizisi olarak tanımlandığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Muhammet Enis Bulak, “Ayrıca ürünü kullanan veya hizmeti alan müşterinin ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlayan bir süreç olarak da tanımlanabilir. Diğer taraftan kalite güvencesi ile kalite kontrol terimleri birbirine benzeyen farklı kavramlardır. Kalite güvencesi, belirli gereksinimlerin bir ürün veya hizmet tarafından karşılandığına dair onayın alınmasını sağlarken, kalite kontrol bu unsurların fiili kontrolünü ve denetimini ifade ediyor.” dedi.

Başarısız ürünler için gerekli adımlar atılmalı
Dr. Öğretim Üyesi Bulak, ‘Bir kuruluş etkili bir kalite kontrol programı uygulamak için önce ürün veya hizmetin hangi spesifik standartları karşılaması gerektiğine karar vermelidir’ dedi ve sözlerine şöyle devam etti: “Daha sonra ise örneğin üretilen ürünlerden test edilecek birimlerin yüzdesinin tanımlanması gibi kalite kontrol aktivitelerinin kapsamı belirlenmeli. Bu aşamanın ardından başarısız olan birimlerin yüzdesi gibi ürüne ait gerçek veriler toplanarak sonuçlar üst yönetim ile paylaşılmalı. Başarısız olan ürünlerle bir sonraki aşamada tekrar karşılaşmamak için düzeltici ve önleyici faaliyetler tanımlanarak gerekli adımlar atılmalıdır. Örneğin, arızalı birimler tamir edilmeli, reddedilmeli veya sunulan servis müşteri tatmin oluncaya kadar ücretsiz olarak tekrarlanmalıdır. Çok fazla sayıda hatalı ürün veya kötü hizmet durumu ortaya çıkarsa üretim veya hizmet sürecini iyileştirmek için iyi bir plan tasarlanarak uygulamaya konulmalıdır. Son olarak, gerekirse iyileştirme çabalarının tatmin edici sonuçlar vermesini sağlamak veya yeni hataların hemen tespiti için kalite kontrol sürecine sürekli olarak devam edilmelidir. İstatistiksel süreç kontrolü, temel sorunların tespiti ve düzeltilmesi yaklaşımları, uygulamalarda sıkça kullanılan metotlar olarak öne çıkıyor.”

Kalite standartlarına uygunluk önemli
ISO 9001'de belirtildiği gibi kalite standartlarına uygunluğun kalite kontrolünün önemli bir parçası olduğunu ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Muhammet Enis Bulak, bu standartlara göre kalite kontrol üretim ve hizmet endüstrisinde odaklanılan 3 noktayı şöyle paylaştı:

- İşin yönetimi ve kontrolü, iyi tanımlanmış ve yönetilen süreçler, performans kriterleri ve kayıtların tutulması,
- Yetkinlik (beceriler, deneyim, nitelik ve bilgi),
- Personel, güven, motivasyon, kaliteli ilişkiler ve organizasyon kültürü gibi daha yönetimsel unsurlar

Bulak söz konusu maddelerle ilgili değerlendirmelerini şöyle paylaştı: “Bu üç noktadan herhangi biri bir şekilde eksikse, bu ister bir ürün ister bir hizmet olsun, çıktının kalitesinin düşmesi muhtemeldir. Kalite kontrol, sanayide ürünün müşteriye kadar ulaştırılmasının diğer bir adı olan Tedarik Zinciri Yönetimi’nde kritik bir rol oynuyor. Son kullanıcının eline hatalı bir ürünün gitmesini engelleyerek müşteri memnuniyetinin arttırılmasını ve sadakatin oluşmasına önemli derecede katkı sağlıyor.”

Birçok alanda kalite kontrol uygulamaları görülüyor
Kalite kontrolün üretim ve hizmet sektöründe sıkça uygulandığını belirten Bulak, “İlaç sektöründen, tekstil sektörüne veya havayolu şirketlerine kadar birçok alanda kalite kontrol uygulamaları mevcut. Kalite kontrol sürecini doğru bir şekilde uygulayan firmalar üretimde maliyet azalması, müşterilerin memnuniyetinin arttırılması, kaynakların etkin ve verimli kullanılması ve sonucunda daha rekabetçi bir organizasyon olma noktasında rakiplerine oranla büyük avantajlar sağlıyor.” dedi.

Dr. Öğretim Üyesi Muhammet Enis Bulak, kalite kontrolün kullanıldığı alanlara ilişkin örneklerini şöyle paylaştı:

- Ürün kalitesi (boyut, büyüklük, renk),

- Etiketlemenin doğruluğu,

- Süreçlerin kontrolü (satın alma, üretim, tedarik zinciri),

- Paketlemenin uygunluğu,

- Montaj hattındaki parçaların birbirleriyle uygunluğunun kontrolü,

- Hizmeti sağlayan kişilerin uygun eğitimden geçmesi,

- Havayolu şirketlerinde verilen hizmetle ilgili müşteri problemlerine çözümlerin sağlanması gibi alanlarda Kalite Kontrol uygulamaları mevcuttur.