Önemi Giderek Artan Bir Kavram; Sağlık Okuryazarlığı
Son yıllarda özellikle kitle iletişim araçları ile ulaşılan doğru olmayan ya da eksik olan sağlık bilgileri sebebiyle sağlık okuryazarlığı, önemi giderek artan bir kavram haline geldi.
Sağlıklı bireyler olmanın en önemli unsurlarından biri kendi sağlığını koruma konusunda bilinçli olmaktan ve doğru sağlık bilgisine ulaşmaktan geçer. Son yıllarda özellikle kitle iletişim araçları ile ulaşılan doğru olmayan ya da eksik olan sağlık bilgileri sebebiyle sağlık okuryazarlığı, önemi giderek artan bir kavram haline geldi.
Sağlık okuryazarlığı, kişilerin sağlıkla ilgili bilgiye ulaşmaları, bu bilgiyi anlamaları ve kullanmalarını ifade ediyor. Bu bilince sahip olmak ise insanların kendi sağlıkları ve ailelerinin sağlıkları hakkında bilinçli kararlar vermelerini sağlıyor. Bu bağlamda birçok ülkede sağlık okuryazarlığı bilinci oluşturmak için projeler yapılmaya devam ediyor. Bu projelerden biri de Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nin (ÇOMÜ) lideri olduğu Up-Skilling Elders in Digital Health Literacy to Prevent Marginalization and Exclusion "Sürdürülebilir Sağlık Okuryazarlığı” Projesi.
Amaç, Sağlık Koruma ve Kronik Hastalıklarla Mücadelede Yaşlı Yetişkinleri Doğru Bilgiye Yönlendirme
Projenin yazarı Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal Çelik, sağlık okuryazarlığının her kesimi etkilemekle birlikte özellikle 60 yaş üstü yetişkinler için daha büyük bir sorun olduğunu vurgulayarak, projenin hedef kitlesi, ürünleri ve yapılan çalışmalar gibi projeye dair bilgileri aktardı:
“Sadece Türkiye’de değil, Avrupa Birliği’nin birçok ülkesinde özellikle yaşı 60’ın üzerinde olan insanlar sağlıkla ilgili sorunları olduğunda tıbbi belgeleri ve prospektüsleri okuyamıyorlar. Sağlıklarıyla ilgili bilgi edinmek istediklerinde karşılarına çıkan bilgiyi yorumlayamıyorlar. Bilgilerin ne anlama geldiğini ve bu bilgileri nasıl kullanacaklarını bilmiyorlar. Doğal olarak bilemedikleri için internet ortamında gerek sağlık korumaya gerekse hastalıklarına ilişkin müracaat ettikleri bilgi kaynakların önemli bir kısmı kirli bilgi olabiliyor ve yanlış yönlendiriliyorlar. Projemiz bu amaca yönelik bir proje ve projedeki hedef grubumuz özellikle yaşlı yetişkinler, proje ürünlerimizin çoğu eğitim-öğretim kapsamında. Projenin amacı sağlık koruma ve kronik hastalıklarla mücadelede yaşlı yetişkinleri doğru bilgiye yönlendirme. Eğitim için cep telefonu uygulaması geliştirdik ve uygulamayı ücretsiz olarak telefonunuza indirip Covid-19 dahil, sağlıkla ilgili birçok konuda buradan bilgilenebiliyorsunuz. Türkçe ve İngilizce başta olmak üzere, projeye dahil olan bütün ülkelerin dillerinde kullanılabilen bir sağlık platformu geliştirdik. Bu platforma isteyen herkes ücretsiz kaydını yaptırıp sağlık koruma ve kronik hastalıklarla ilgili derslerimizi takip edebilir. Hastalıklarıyla ilgili doğru bilgiyi anlaşılabilir ifadelerle buradan öğrenebilirler. Diğer taraftan yaşlı yetişkinlerimizin anlayabileceği şekilde tanımladığımız bir de sağlık sözlüğümüz var. Yine projede üretilen ürünleri nasıl kullanacaklarına ilişkin bir de rehberimiz ve internet okulumuz var. Özellikle kronik hastalıkların üzerinde durulan platforma Covid-19’u ile ilgili temel bilgileri de ekledik. Proje ile ilgili ÇOMÜ’de değişik tanıtım ve eğitim toplantılarının yanı sıra, bir de “Avrupa Sürdürülebilir Sağlık Okuryazarlığı Konferansı” düzenlenirken, benzer iki konferansta Çanakkale Belediyesi Altın Yıllar Yaşam Merkezi’nde düzenlendi. Bu konferansa benimle birlikte, proje çalışanları Prof. Dr. Alper Şener, Prof. Dr. Harun Baytekin ve Doç. Dr. H.Fatih Aşgün konuşmacı olarak katıldılar.”
Sağlık korumaya yönelik devletin de geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarını önemsediğini ifade eden Prof. Dr. Kemal Çelik, bu anlamda sağlık konusunda özellikle multidisipliner olarak çalışmayı önemsediklerini söyledi. ÇOMÜ liderliğinde tamamı Avrupa Birliği tarafından finanse edilen projede, Ortadoğu Sağlık Vakfı ortaklığında Avrupa Birliği üyesi ülkelerden İtalya, Portekiz, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi yer alıyor.
https://www.comu.edu.tr/haber-20483.html