PCOS diyeti

OPR. DR. BETÜL KALAY

Polikistik overleriniz varsa nasıl beslenmelisiniz?

Hormonal dengesizliklere ve metabolizma sorunlarına neden olan polikistik over (PCOS) sendromu, doğurganlık çağındaki her 10 kadından birini etkiler. Uzun vadede diyabet, kardiyovasküler sorunlar, depresyon ve rahim kanseri gibi ciddi hastalıklara yol açabilir.

Son dönemlerde yapılan pek çok araştırma, doğru beslenme ile PCOS etkilerinin azalabileceğini gösteriyor. 

“Beslenmenin PCOS etkisi iki biçimde olur;

a) Kilo kontrolü

b) İnsülin üretimi ve de rezistansına etki

İnsülin, PCOS’da çok önemli role sahiptir ve diyet bu durumu doğru yönetmek için gerekli en önemli adımdır.

PCOS’lu pek çok kadında insülin direnci de vardır ve yaklaşık yarısı, 40 yaşından önce diyabet ya da diyabet öncesi safhaya ulaşır. Çünkü diyabet vücudun insülini nasıl işlediğiyle direkt bağlantılıdır.

Önereceğimiz diyet kişinin besinsel gereksinimlerini sağladığı gibi, sağlıklı kilo kontrolünü kolaylaştırmalı ve insülin seviyesini düzenleyerek kişinin kendisini iyi hissetmesini sağlamalıdır.

NE YEMELİ?

Araştırmalar ne yediğinizin çok önemli olduğunu gösterse de PCOS için standart bir diyet yok. Ancak şu üç beslenme şekli PCOS semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur;

DÜŞÜK GLİSEMİK İNDEKSLİ DİYET: Vücudumuz düşük glisemik indeksli gıdaları yavaş sindirir. Böylece insülin seviyesinde hızlı bir artış meydana gelmez. Düşük glisemik indeksli gıdalar; tam tahıllı ürünler, baklagiller, fındık, sebze ve işlem görmemiş gıdalardır.

ANTİ ENFLAMATUAR DİYET: Böğürtlen, yeşil sebzeler, yağlı balıklar, zeytin yağından zengin beslenme.

DASH DİYETİ: (Hipertansiyonu durdurmak için besinsel yaklaşım) Bu diyet PCOS’un kalp hastalığı riskini azaltmaya yöneliktir. Aynı zamanda PCOS belirtilerini de hafifletir. Bu diyet balıktan zengin, meyve, sebze, düşük yağlı süt ürünleri ve meyve içerir. Şeker ve doymuş yağ hiç yoktur.

2015 yılında yapılan bir çalışma obez PCOS’lularda 8 hafta uygulanan DASH diyeti sonrasında, insülin direncinde azalma ve bel bölgesinde yağlanmada azalma olduğunu göstermiştir.

KURUFASULYE, MERCİMEK, FINDIK, FISTIK, BADEM...

Sağlıklı bir PCOS diyeti aşağıdakileri içermelidir:

Doğal, işlem görmemiş besinler

Yüksek lifli gıdalar

Somon, Tuna gibi yağlı balıklar

Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzeler

Koyu kırmızı renkli meyveler

Brokoli ve karnabahar

Kuru fasulye, mercimek

Fındık, fıstık, badem ve yeşil fıstık

Zeytinyağı, avakado ve Hindistan cevizi yağı

Siyah çikolata

Tarçın ve safran gibi baharatlar

Ancak diyet planlanırken kişisel farklılıklar da göz önünde tutulmalıdır. Özellikle kilo fazlası olanlarda sağlıklı gıdaların yanında kalori kısıtlaması da yapılmalıdır.

KAÇINILMASI GEREKEN GIDALAR?

İşlenmiş karbonhidratlar

Kızarmış besinler

Şekerli içecekler

İşlem görmüş et ürünleri (sucuk, sosis)

Katı yağlar

Aşırı kırmızı et tüketimi

Doğru beslenme planı yanında, aktif bir yaşam, düzenli spor aktivitesi ve yeterli uyku da PCOS’lu hastalar için çok önemlidir.

NE ZAMAN DOKTORA GİTMELİ?

Akne

Aşırı tüylenme

Bel bölgesinde yağlanma

Düzensiz adet

Gebe kalmada güçlük

Çoğu kadın, diğer belirtileri göz ardı ederek ancak gebelik söz konusu olduğunda doktora başvurur ama bu süreci geciktirmek, PCOS’un neden olduğu pek çok problemin yerleşmesine ve geri dönüşün zorlaşmasına yol açar.”

Op. Dr. Betül Görgen / Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı