Bergama'da Kent Konseyi Neden 19 Yıl Bekledi?

Kent Konseyi Nedir, Bergama'da Neden Bu Kadar Beklendi?

Bergama’da kurulma aşamasında, daha doğrusu organlarını seçme sürecinde olan Kent Konseyi nedir, ne değildir? Bergama Belediye Başkanı Tanju Çelik'in yürürlüğe girmesi için ısrarla çaba gösterdiği kent konseyleri, 2005 yılında çıkarılan 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 76. maddesi uyarınca, il ve ilçe belediyelerinde kurulması zorunlu hale getirilen bir yapı aslında.

Kent Konseylerinin Temelleri ve Yerel Gündem 21

Kent konseylerinin temelleri aslında 1992 yılında, Birleşmiş Milletler’in Brezilya’da düzenlediği Rio Çevre ve Kalkınma Zirvesi’nde atıldı. Bundan tam 34 yıl önce, dünya 1970'li yıllardan itibaren hızla yaşanan sanayileşme ve nüfus artışının doğal kaynakların bilinçsizce ve aşırı tüketilmesine yol açtığı konusunda uyarıldı. Bu zirvede, çevreye duyarlı ve sürdürülebilir kalkınmayı hedefleyen bir program geliştirildi ve bu plan 21. Yüzyılın Gündemi olarak adlandırıldı.

Gündem 21 Eylem Programı hazırlanmış ve bu programın yalnızca merkezi idareler tarafından değil, yerel yönetimler tarafından da uygulanabilmesi amacıyla kent konseyleri oluşturulmuştur. Ülkemiz, bu toplantıdan beş yıl sonra, 1997 yılında Yerel Gündem 21 Uygulamaları ile kent konseylerini hayata geçirmeyi kabul etmiştir.

Dünyada Kent Konseyleri ve Roma Kulübü

Aslında dünyada bu tür toplantılar ilk kez 1992'de yapılmamıştır. 1968 yılında, İtalyan iş insanı Aurelio Peccei ve İskoç bilim insanı Alexander King tarafından kurulan Roma Kulübü, nüfus artışı ve kaynakların tükenmesiyle çevre ve doğanın tahribatına karşı bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Özellikle 1980'lerde üniversite eğitimim sırasında, Roma Kulübü hakkında bazı araştırmalar yapmıştım. O dönemde oldukça popülerdi.

Türkiye'de Kent Konseylerinin Yasallaşması

Ülkemizde kent konseylerinin yasallaşması, Ak Parti hükümetinin AB reform programlarını hızla uyguladığı 2005 yılında, İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan 5393 sayılı yasanın 76. maddesine dayanan Kent Konseyi Yönetmeliği ile zorunlu hale getirilmiştir. Daha sonra bu yönetmelik, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın sorumluluğuna girmiştir. Bu konuda yasal denetim ve yetki bu bakanlık tarafından yürütülmektedir.

Yasa, bu kurumu kamu kurum ve temsilcilerinin, STK’ların, meslek örgütlerinin, siyasi partilerin ve kentteki muhtarların temsilcilerinin bir araya geldiği bir kent buluşma arenası olarak tanımlamaktadır. Kent konseyinin organları; genel kurul, komisyonlar, yürütme kurulu ve genel sekreterden oluşur. Genel kurul, kent konseyi ve yürütme kurulunu seçer. Kurumun maddi kaynakları yerel yönetim tarafından sağlanır ve burada görev alan kimse maaş ya da oturum hakkı gibi ücretler almaz.

Aslında her kentte, yerel seçimlerden üç ay sonra doğal olarak kurulan kent konseyleri yılda iki kez, Eylül ve Ocak aylarında toplanırlar. Bergama’da da bu kent konseyi 2005 yılından bu yana var. İlçenin kaymakamı ya da temsilcisi, yerel yönetim başkanı veya temsilcisi ile kaymakam tarafından seçilen en fazla on kamu temsilcisi, üniversitelerden birer temsilci, muhtarlık, siyasi parti, sendika, baro gibi kuruluşların üyelerinden oluşuyordu.

Bergama’da Kent Konseyi Neden Aktif Hale Getirilmedi?

Peki, Bergama’da tam 19 yıldır Kent Konseyi neden aktif hale getirilmedi? Böylesine kritik bir süreçten geçtiğimiz bu dönemde, neden konsey faaliyete geçirilmedi? O yıllarda Bergama’da üç farklı başkan görev yaptı. İlçe kaynaklarının verimli kullanılması ve çevre koşulları konusunda önemli çalışmalar yapabilecek, kent meclisine öneriler sunabilecek bir Kent Konseyi’nin bu kadar uzun süre devre dışı kalmasının sebebi nedir? Elbette bu sorulara, o dönemin yöneticileri yanıt verecektir.

Bergama’da Tanju Çelik ve ekibi tarafından yeniden gündeme getirilen, Ocak ayında başkan ve diğer organlarını seçecek olan Kent Konseyi’nin, her ne kadar gecikmiş olsa da ilçemiz için hayırlı olmasını diliyorum.

RIDVAN KARAPEHLİVAN / BAKIRÇAY BÖLGE GAZETESİ