Beyin kanamaları ve korunma yöntemleri

Çoğunlukla travma ve kazalar sonucu oluşan beyin kanamaları, hipertansiyon krizine bağlı olarak ya da güneş ışınlarına uzun süreli maruziyeti ile ortaya çıkabiliyor. Yaşamı tehdit eden beyin kanamalarının tanı ve tedavisi, gelişen tıbbi teknoloji ve cerrahi yöntemlerin uygulanmasıyla yapılabiliyor. Bunun yanında, alınabilecek basit önlemlerle beyin kanaması riski en aza indirilebiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Rodi Sarı Polat, beyin kanamaları ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Sıcak hava tansiyonun zararlı etkilerini artırıyor

Yaz aylarında güneşin neden olduğu yüksek hava sıcaklığı, hipertansiyonu tetikleyerek beyin içi kanamalara neden olabilmektedir. Beyin damarları yaş ilerledikçe yıpranır ve elastiki özelliklerini kaybeder. Bu nedenle yüksek tansiyonu olan ileri yaştaki kişilerde, özellikle de yaz aylarında, direnci yeterince azalan beyin damarlarında yırtılma ve beyin kanamaları ortaya çıkabilmektedir.

Pek çok neden kanamayı tetikliyor

Beyin dokusunun zedelenmesi ya da damarlarının yırtılması sonucu ortaya çıkan ve yaşamsal tehdit oluşturan beyin kanamaları, bazen travmatik bazen de farklı nedenlerle görülmektedir. Başın darbe alması olarak tanımlanan travmalarda, darbenin geldiği yer ve kafada yarattığı hasara bağlı olarak beyin kanaması oluşabilir. Kafa travması dışında beyin kanamalarının ana nedeni hipertansiyondur. Bunun dışında damar duvarının yapısal bozukluğuna bağlı olarak gelişen anevrizmalar, areriovenöz malformasyonlar, tümörler ile bazı kan hastalıklarında da bu soruna rastlanabilir. Diyabet ve hipertansiyon hastaları ile sigara içenler ve obezite problemi olanlar, beyin kanaması bakımından birinci derece risk grubunda yer aldıkları unutulmamalıdır.

Belirtileri önemseyin

Beyin kanamasına işaret edebilen aşağıdaki bazı belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmalıdır.

Bunlar;

• Ani ve şiddetli baş ağrısı,
• Bulantı-kusma, konuşma güçlüğü ve baş dönmesi,
• Bilinç bozukluğu,
• Nöbet geçirme,
• Görsel bozukluklar,
• Kısmi veya tam körlük,
• Görme alanı kayıpları,
• İnce motor hareket bozuklukları,
• Denge ve koordinasyon bozuklukları,
• Kısa dönemli hafıza problemleri,

Yoğun bakım şartlarında tedavi

Beyin kanamaları yaşamı tehdit eden, tedavi edilse bile bazı hasarlara yol açabilen bir sorundur. Oluştuğu ilk anda belirti vermeye bilen beyin kanamasından şüphelenildiği anda ambulans çağrılmalı ve hasta hızlı bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna kaldırılmalıdır. İlk 24 saat önemlidir ve hasta müşahede altında tutulmalıdır. Tedavinin üçüncü basamak yoğun bakımı olan, tam teşekküllü bir sağlık merkezinde yapılması çok önemlidir. Tedavide ilk amaç, beyinde oluşan kanamanın temel sebebini bulmak ve bunu ortadan kaldırmaktır. İlaç takibinin yeterli olmadığı durumlarda cerrahiye başvurulmaktadır. Tedavi planına, nöroloji ve beyin cerrahisi uzmanları ortak karar vermelidir.

Beyin kanaması riskini en aza indirmek mümkün mü?

Beyin kanaması riskine karşı aşağıdaki öneriler dikkate alınmalıdır.

• Güneş ışınlarının dik geldiği öğle saatlerinde dışarı çıkmayın,
• Günde 2,5-3 LT su içmeyi ihmal etmeyin,
• Alkollü ve asitli içeceklerden uzak durun,
• Şemsiye veya şapka kullanın,
• Düzenli spor ve egzersiz yapın,
• Kilolarınızdan kurtulmaya çalışın,
• Stres azaltıcı etkinliklerde bulunun,
• Sigaradan uzak durun, diyetle aldığınız tuz miktarını azaltın,
• Tansiyon ve kalp hastasıysanız ilaçlarınızı düzenli olarak kullanın