Chef Volkan Aslan'dan Ramazan'da İsraf Uyarısı: "Gerçek Bereket Bilinçli Tüketimde"

Ramazan sofralarında israf uyarısı: Her yıl 1.05 milyar ton gıda çöpe gidiyor!

İstanbul – Ramazan ayı, paylaşım, dayanışma ve bereketin simgesi olarak kabul edilse de, sofralarda yaşanan gıda israfı giderek artan bir sorun haline geliyor. Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) 2024 Gıda İsrafı Endeksi Raporu'na göre, dünya genelinde her yıl 1.05 milyar ton gıda israf ediliyor. Bu miktar, kişi başına yılda ortalama 132 kilogram gıdanın çöpe gitmesine neden oluyor. İstatistiklere göre, bu kaybın 79 kilogramı sadece evlerde gerçekleşiyor.

Ramazan ayında iftar sofralarında uzun açlık sürelerinin ardından hazırlanan zengin yemekler, genellikle ihtiyacın çok ötesinde oluyor. Fazla yemekler, çöpe giderek milyarlarca liralık ekonomik kayba yol açarken, ciddi çevresel zararlara da neden oluyor. Türkiye'de ise Ramazan ayında yapılan fazla alışveriş ve büyük porsiyonlu yemek hazırlıkları, gıda israfını daha da artırıyor.

"Karnımız Doyuyor, Gözümüz Doymuyor"

İftar sofralarındaki çeşitlilik ve bolluk, genellikle gereğinden fazla yemek pişirilmesine yol açıyor. Bu durum, israfı artırıyor. Türkiye Aşçılar ve Şefler Federasyonu (TAŞFED) Aşçılık Milli Takımı Kaptanı Chef Volkan Aslan, bu sorunun Ramazan ayında daha belirginleştiğini belirterek, şu açıklamalarda bulunuyor:

"Türk mutfağı, köklü geleneği ve zengin malzemeleriyle dünyaya örnek olacak bir mutfak. Ancak uzun süreli açlığın etkisiyle, iftar sofralarında yapılan yanlış porsiyonlama, gereğinden fazla yemek hazırlama ve gıdaların doğru saklanmaması nedeniyle büyük kayıplar yaşanıyor. Bu sadece ekonomik bir zarar değil, aynı zamanda çevreyi de olumsuz etkileyen büyük bir sorun. Her yıl çöpe atılan milyonlarca ton gıda, doğal kaynakların gereksiz tüketilmesine, karbon ayak izinin büyümesine ve açlık çeken insanların daha da mağdur olmasına neden oluyor. İsrafı önlemek için mutfakta bilinçli planlama, porsiyon kontrolü ve artan yemekleri değerlendirme alışkanlıklarının yaygınlaşması şart."

Porsiyon Kontrolü ve Sürdürülebilir Tüketim Kültürü

Chef Volkan Aslan, yalnızca bireylerin değil, restoranlar, oteller ve toplu yemek organizasyonlarının da israfı azaltmak için adımlar atması gerektiğinin altını çiziyor. Ramazan ayında sürdürülebilir ve bilinçli bir tüketim kültürü oluşturmanın önemine dikkat çeken Aslan, iftar sofralarındaki porsiyon kontrolünün hayati önem taşıdığını belirtiyor.

“Ramazan ayında iftar sofralarında dengeli ve yeterli porsiyonlarla yemek hazırlanmalı, israftan kaçınılmalıdır. Gereğinden fazla yemek pişirmek yerine, kişi sayısına uygun gramajlı üretim yapmak hem bütçeyi korur hem de doğal kaynakların verimli kullanılmasını sağlar. Evlerde yemek yaparken terazi kullanarak doğru ölçülerle pişirme yapmak, israfın önüne geçmenin en etkili yollarından biridir,” diyen Aslan, dengeli beslenmenin yalnızca çeşitlilikten değil, aynı zamanda ihtiyaç kadar tüketmekten geçtiğini ifade ediyor.

Yanlış Saklama, Sağlık ve Çevre İçin Tehdit Oluşturuyor

Gıda israfını azaltmak ve sağlıklı tüketimi teşvik etmek için, devlet, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliğiyle geniş kapsamlı farkındalık kampanyalarının başlatılması gerektiğini vurgulayan Chef Aslan, özellikle aşçılar, restoran sahipleri ve gıda sektörü çalışanlarının kapsamlı eğitimlerden geçmesinin kritik önem taşıdığını belirtiyor.

"Gıda israfı yalnızca tüketicilerin değil, üreticiler, dağıtımcılar ve restoran işletmecilerinin de sorumluluğundadır. Doğru porsiyonlama, etkili saklama teknikleri ve israfı önleyici yöntemler konusunda herkesin bilinçlenmesi gerekiyor," diyen Aslan, restoranların sürdürülebilir malzemeler kullanarak ve porsiyon kontrolü sağlayarak israfı azaltabileceğini ve toplumu sağlıklı gıda tüketimi konusunda yönlendirebileceğini ifade ediyor.

Yanlış saklanan gıdalar sadece israfı artırmakla kalmıyor, aynı zamanda sağlık riskleri taşıyor. Et, süt ve sebze gibi çabuk bozulabilen gıdaların uygun koşullarda muhafaza edilmemesi, bakteri üremesine ve toksik hale gelmesine neden olabilir. Chef Aslan, bu konuda eğitim ve farkındalık oluşturulmasının, gıda israfını azaltmak ve halk sağlığını korumak açısından kritik bir rol oynadığını vurguluyor.

Bilinçli Tüketim: Gerçek Bereket

Gıda israfı sadece ekonomik kayıplara yol açmakla kalmıyor, aynı zamanda su, enerji ve tarımsal kaynakların gereksiz tüketilmesine de neden oluyor. Ramazan ayında bilinçli tüketim alışkanlıklarının benimsenmesi, israfı önlemenin en etkili yollarından biri olarak öne çıkıyor. Evlerde ve restoranlarda doğru porsiyonlama yapılması, artan yemeklerin değerlendirilmesi ve gıdaların uygun koşullarda saklanması büyük fark yaratabilir.

Chef Volkan Aslan, farkındalık yaratmak için restoranlar ve hanelerde eğitimlerin artırılması ve toplumu bilinçlendiren kampanyaların hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ediyor: “Gerçek bereket, tüketimde dengeyi sağlamakla mümkün. İsrafı önleyerek hem bütçemizi hem de geleceğimizi koruyabiliriz.”