Covid-19 sürecinde ortaya çıkan kaygı, paranoya ve stres bozuklukları bireylerin psikolojisini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Günlük rutinlerin farklılaşması, evde geçirilen sürenin uzaması ve insanların sevdiklerini uzun süre görememesi nedeniyle yaşam alışkanlıkları da tamamen değişiyor. Bu dönemde sağlığın korunması, fiziksel açıdan olduğu kadar ruhsal yönden de önem kazanıyor.

Memorial Kayseri Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uz. Klinik Psk. Hande Taştekin, pandemi sürecinde ortaya çıkan koronafobinin etkileri ve alınması gereken tedbirler hakkında bilgi verdi.

Depresyon, anksiyete ve panik bozukluk artış gösteriyor

Tüm dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan pandemi süresince toplumdaki panik ve kaygı düzeyinde artış yaşanmaktadır. Daha önce hiç bilmediğimiz bu virüs insan hayatında önemli bir yer tutarken, salgının etkileri hakkında tüm alanlarda araştırmalar devam etmektedir. İnsanlar maske kullanarak, sosyal mesafe kuralına uyarak ve hijyene önem vererek tedbir almaya çalışmaktadır. Ancak özgürlük ve yaşam alanları bireylerin ve toplumun sağlığı için kısıtlanmış durumdadır. Bununla birlikte pek çok kişide depresyon, anksiyete, panik ve uyum bozuklukları gibi psikolojik sorunlar görülmektedir. Koronafobi her geçen gün daha fazla sayıda insanı etkisi altına almaktadır. Belirsizliğin, korkutucu olduğu herkes tarafından bilinmektedir. Fakat bu dönemde aşırı kaygının yanı sıra ölüm korkusunun da yoğun bir şekilde tüm toplumlarda yaşanmaya başlandığı gözlemlenmektedir. 

Pandeminin etkilerini azaltmak için değişiklik şart

 Pandemi sürecinin olumsuz etkilerini daha aza indirebilmek için günlük yaşantımızda küçük değişiklikler yapmak mümkündür. Daha önce şikayetçi olduğumuz durumları pandemi sürecinde değiştirmek daha kolay olacaktır. 

• Bu dönemde kendimize daha fazla vakit ayıracağımızdan kendimizi tanıyıp, keşfedebiliriz.
• Hobiler edinerek, daha verimli zaman geçirebilir yani kendimize yatırım yapabiliriz.
• Bağışıklığımızı kuvvetlendirecek besinlere tüketerek daha sağlıklı olabiliriz.
• Meditasyon, yoga, nefes egzersizleri gibi ruhsal dinliği sağlayacak etkinlikleri yapabiliriz.
• Ertelediğimiz işleri bu süreçte tamamlayabiliriz.

 Online eğitime uyum için yapılması gerekenler

Okul çağındaki çocukların online eğitime geçmesi nedeniyle hem ailelerde hem de çocuklarda şaşkınlık, panik ve gelecek kaygısı ortaya çıkmaktadır. Okul döneminde yüz yüze yapılan aktif ve katılımcı eğitim, yerini salgın nedeniyle çocukların online olarak dersi ekran başında takip ettiği bir eğitime bırakmış durumdadır. Ekran önünde geçirilen uzun saatler ise çocuklarda dikkat eksiliğine yol açmaktadır. Bu dönemde online eğitime çocukların uyumunu nasıl sağlamamız gerektiği ise önemle üzerinde durulması gereken bir konudur. Bu konuda öneriler şöyle sıralanmaktadır:

• Çalışma ortamı düzenli ve sabit olmalı 
• Ders arası molalara uyulmalı, fakat molalarda elektronik ilgiyi dağıtıcı aletler kullanılmamalı
• Demir, B12, çinko, D vitamini, Omega- 3 yönünden zengin besinler tüketilmeli
• Düzenli, hafif derecede spor egzersizleri stresi azaltıcı etkilerinden dolayı rutin olarak yapılmalı
• Sosyal çevre ile iletişim halinde kalınmalı
• Ders esnasında ilgi dağıtıcı ortam, gürültü ve aletlerden uzak durulmalı.

      Anne ile bebeğin arasındaki bağ kuvvetlendirilmeli

Gebelikte pandemi sürecine uyum sağlamaya çalışmak birçok kadında stres ve kaygı düzeyini artırmaktadır. Kadınlar sürekli bir tedirginlik ve korku yaşamaktadır. Fakat bu dönem içerisinde anne ile bebeğin bağı kuvvetlendirilmelidir. 

• Gün aşırı gebeler için özel tasarlanan egzersizler yapılmalıdır.
• Besin değeri yüksek yiyecekler tüketilmelidir.
• Gebelik ve doğum hazırlığı ile ilgili bilgi edinmek kaygı düzeyini düşürecektir.
• Hamilelikte yararlı olduğu bilinen nefes egzersizleri öğrenilmeli ve uygulanmalıdır.
• Pozitif düşünmeye devam edilmelidir.
• Gerektiğinde uzman yardımı almaktan çekinilmemelidir.