Dijital dönüşüm liderleri yükseliyor

KPMG’nin Harvey Nash ile 20 yıldır gerçekleştirdiği CIO Araştırması’na bu yıl 84 ülkeden 3 bin 958 BT lideri katıldı. Yüzde 12’sini kadın BT liderlerinin oluşturduğu katılımcılar, şirketlerde bilgi teknolojilerinin yönetimindeki dönüşüme ışık tutuyor. ‘Dönüştürücü CIO’ başlığıyla hazırlanan rapora göre, teknolojiyle birlikte CIO’ların görevi de değişiyor. BT liderleri yalnızca kuruluşları dönüştürmüyor aynı zamanda kendileri de dönüşüyor ve bu süreçte birçoğu için kendilerini geliştirme ve etkinliklerini artırma fırsatı doğuyor.

KPMG Türkiye Bilgi Sistemleri Risk Yönetimi Başkanı Sinem Cantürk, teknolojiyle birlikte odağının da değiştiğini söyledi. Cantürk, “Teknoloj bir zamanlar kurum içi operasyonlara odaklıyken bugün daha çok müşteriyle ilgileniyor. Bir zamanlar teknolojisi bütçesi bir veya iki yönetici tarafından kontrol edilirken bugün harcama sorumluluğunu üstlenen daha geniş bir paydaş grubu var. Bir zamanlar BT liderine ‘CIO’ veya ‘BT direktörü’ denirken bugün teknoloji liderliği daha geniş bir alana yayılıyor. Bu değişim ortamında CIO’nun görevi önemini koruyor. Ancak bunun nedeni, CIO’nun da değişmesi. BT liderleri yalnızca kuruluşları dönüştürmekle kalmıyor aynı zamanda kendileri de dönüşüyor ve birçoğu için kendilerine geliştirme ve etkilerini artırma fırsatı doğuyor” dedi.

Şirketlerin, teknolojiyle aralarındaki mesafeyi kapatmak için farkındalıkla çaba harcadığı bir yılın geride kaldığını belirten Cantürk, şöyle devam etti:

“Teknolojinin kuruluşlar için yeri hiç olmadığı kadar önem kazanmış durumda. BT liderlerinin maaşlarındaki ve BT bütçelerindeki artış, yönetim kurullarının teknolojiye yatırım yaptığını gösteriyor. Bununla birlikte ‘Gölge BT’nin aralıksız yükselişi, ‘dijital dönüşüm lideri’ pozisyonunda görülen şiddetli büyüme ve teknolojinin değişen niteliği nedeniyle önceden CIO pozisyonunun önemini besleyen birçok kesinlik ortadan kalkmış durumda. Ancak bu bir çelişki gibi görünse de, CIO’lar için daha elverişli bir dönem daha önce görülmedi.

‘Dönüştürücü CIO’ adını taşıyan KPMG-Harvey Nash 2018 CIO Araştırması’ndan öne çıkan bazı başlıklar şöyle:

Bütçe ve çalışan artışında rekor

- BT liderlerinin yüzde 49'u geçtiğimiz yıl bütçe artışı yaşadı; bu da 13 yılda görülen en yüksek oran. Yüzde 47’si ise çalışan sayısının arttığını belirtti. Bu da son 10 yılın en yüksek oranı. Buna karşılık CIO’ların etkisinin arttığını söyleyen BT liderlerinin oranı yüzde 8 azaldı.

- Araştırmaya katılanların yüzde 49’u önümüzdeki bir yılda bütçe artışı bekliyor. Artış bekleyen sektörler arasında ilk 3 sırayı eğlence ve konaklama (yüzde 60), teknoloji (yüzde 53) ve profesyonel hizmetler (yüzde 53) alıyor.

- Türkiye’deki bütçe artış oranı yüzde 40.‘

Gölge lider’ eğilimi artıyor

- Artık teknoloji bütçesinin tamamı BT içinde kalmıyor. ‘Gölge BT’ eğilimi son dört yıldır yükselmeye devam ediyor. Kuruluşların yüzde 44’ünde teknoloji harcamalarının en az onda biri BT departmanı dışında kontrol ediliyor. Tüm katılımcıların üçte ikisi (yüzde 67) BT harcamalarının “yüzde 5’inden fazlasının” kendi departmanları dışında yönetildiğini ifade ediyor.

CIO etkisi sinyal veriyor

- CIO görevinin daha stratejik hale geldiğine dair inanış, geçen yıl büyük bir sıçramayla ulaştığı yüzde 71’lik orana göre önemli ölçüde düştü. Neredeyse her 10 katılımcıdan biri (yüzde 9) CIO görevinin daha az stratejik hale geldiğini ve bu durumun, fonksiyonlarının işletme açısından önemli değişiklikler yaratması yerine daha çok “mevcut durumu koruması” şeklinde olduğunu düşünüyor.

- Teknoloji ve strateji tek başına dijital bir vizyona sahip olmada yeterli değil. Dijital liderlerin yüzde 59’u ile müşteri odaklı liderlerin neredeyse yarısı, kuruluşlarında uygun bir kültür olmadığı takdirde dijital stratejilerinin başarısızlığa uğrayacağını düşünüyor.

- Araştırmaya katılan BT liderlerinin yüzde 49’u şu anda özel ya da vekaleten bir CDO’ları bulunduğunu belirtiyor. CDO’su bulunduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 11, bu görevi CIO’nun yürüttüğünü belirtenlerin oranı yüzde 24. CDO’su bulunan kuruluşlar dijital yetkinlikler konusunda daha etkililer.

- Türk şirketlerinin yüzde 52’sinde dijital dönüşüm lideri veya dijital dönüşüm sorumlulukları yüklenmiş bir yönetici var.

Müşteri odaklılık kar getiriyor

- Müşteri odaklı kuruluşlar geçen yıl rakiplerinden daha yüksek bir gelir artışı kaydetti. Gelir artışı oranı küresel ortalamada yüzde 46 ancak müşteri odaklı kuruluşlarda yüzde 57. Benzer bir tabloyu kârlılık konusunda da görmek mümkün. Küresel olarak yüzde 41’lik bir rakiplerle karşılaştırmalı kâr artışına karşılık müşteri odaklı kuruluşların yüzde 52’sinin kârlılığı rakiplerinden yüksek oldu.

- Müşteri odaklı kuruluşların operasyonel öncelikleri arasında ilk sırayı yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirme alıyor, ikinci sırada ise işletme için tutarlı ve istikrarlı bir BT performansı sağlamak var.

- Öte yandan dijital stratejileri konusunda başarılı olan kuruluşlar, müşteriyi sağlam bir şekilde stratejilerinin merkezine alıyor ve teknoloji yatırımlarını, dönüşüm hedeflerinin genel kârlılıkla bağlantılı olmasını sağlayacak yollar buluyor. Dijital teknolojilerin kullanımında etkili olan kuruluşların yüzde 61’i gelirlerinde rakiplerine oranla daha fazla artış sağlıyor.

Yeni mücadele alanı güven

- Tüketicilerin veri güvenliği alanında artan bilinci, risk yönetimi & mevzuata uyumun yanı sıra veri gizliliğinin de CIO’ların gündeminde ilk sıralara yerleşmesine neden oldu.

- İşletmelerini siber saldırılardan koruma konusu da, yönetim kurullarının gündem maddeleri arasında.

Teknolojide kadın tablosu

- CIO’ların neredeyse üçte ikisi (yüzde 65) yönetim kurulu üyesi veya üst düzey yönetim ekibinin bir parçası konumunda. Ancak bu oran geçen yıla göre yüzde 9 düşüş gösterdi. Cinsiyet bakımından, tüm erkek katılımcıların yüzde 58’i yönetim kurulu üyesi veya üst düzey yönetim ekibinin bir parçası olduklarını belirtirken bu durum kadın katılımcıların yalnızca yarısı (yüzde 50) için geçerli.

- Kuruluşlardaki teknoloji ekiplerinin yüzde 21’i kadın. Katılımcı BT liderlerinin ise yüzde 12’si kadın. Kadın liderlerle ilgili yükseliş yavaş da olsa devam ediyor. Türkiye’de ise ekiplerde çalışan kadın oranı, yüzde 25 ile küresel ortalamanın üzerinde.

Robot avukat planı şimdilik yok

- BT liderlerinin yüzde 69’u BT, yüzde 60’ı ise müşteri destek fonksiyonları bünyesinde akıllı otomasyon uygulaması gerçekleştirmiş veya gerçekleştirmeyi planlıyor. Yatırım planlarının sınırlı olduğu tek alan hukuk departmanları. BT liderlerinin yüzde 80’i bu alanda bir akıllı otomasyon uygulaması gerçekleştirme konusunda planları olmadığını belirtiyor. Tedarik zinciri, pazarlama, satış ve İK da robot çalışanlara mesafeli.

Memnuniyet irtifa kaybediyor

- BT liderlerinin yüzde 46’sının maaşlarında bu yıl artış oldu. Yüzde 38’i ise cazip yan haklardan yararlanıyor. Buna rağmen, iş memnuniyetinde geçen yıla oranla yüzde 13 düşüş var. Özellikle ilaç endüstrisinde çalışan BT liderlerinin üçte biri işlerini değiştirmek istiyor.