Diyaliz hastalarında beslenme ve kilo kontrolü neden önemli?

Bozulmuş böbrek işlevlerinin bir kısmını düzenleyerek yaşamın devam etmesini sağlayan diyaliz tedavisi ile hastaların yaşam kalitelerini arttırabilmeleri hedefleniyor. Diyaliz hastaları için beslenme ve kilo kontrolünün çok önemli olduğunu belirten uzmanlar, “Böbrek hastalarının çok zayıf veya çok kilolu olmaları önerilmezken ideal kilo oranına ulaşmaları ve ideal kiloda kalmaya özen göstermeleri tavsiye edilmektedir. Böbrek hastalarının kilo oranlarını kontrol altında tutmaları ve iki diyaliz seansı arasında 1,5 - 2 kilodan fazla almamaları gerekmektedir.” uyarısında bulunuyor. Uzmanlar, tuz ve sıvı tüketiminin de hekimin belirlediği sınırlar içinde tutulması gerektiğini söylüyor.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu (SHMYO) Diyaliz Program Başkanı Öğretim Görevlisi Meliha Çakmak, diyaliz tedavisine ilişkin değerlendirmede bulundu.

Diyaliz tedavisi ile yaşam kalitesinin artırılması hedefleniyor

Çakmak, diyaliz tedavisini “vücutta birikmiş üre, kreatinin gibi toksik seviyeye ulaşmış elektrolitlerin ve aşırı sıvının diyalizör adı verilen yapay bir membran ve özel diyaliz makinası aracılığı ile vücuttan uzaklaştırılması işlemi” olduğunu söyledi. Çakmak, “Diyaliz tedavisi, bozulmuş böbrek işlevlerinin bir kısmını düzenleyerek yaşamın devam etmesini ve hastaların yaşam kalitelerini arttırabilmelerini sağlamaktadır.” dedi.

Böbrek fonksiyonlarının bozulduğu durumlarda kullanılabiliyor

Diyaliz tedavisinin ilerlemiş böbrek yetmezliğinin tedavisinde etkin şekilde kullanıldığını kaydeden Öğretim Görevlisi Meliha Çakmak, “Bununla beraber böbrek fonksiyonlarının bozulduğu bazı akut durumlar için de diyaliz tedavisi tercih edilmektedir. Bunlar ağır kanamalar, şiddetli kusma ve ishaller, yanıklar, enfeksiyonlar, yanlış kan transfüzyonu, idrar yolları tıkanıklıkları, düzensiz kullanılan ilaçlar, büyük ameliyat komplikasyonları, septik ve anafilaktik şok, gebelik dönemindeki kanamalar ve gebelik zehirlenmeleri, akut böbrek ve damar hastalıkları olarak sıralanabilir.” diye konuştu.

Diyaliz hastaları bu önerilere dikkat!

Çakmak, diyaliz hastalarının dikkat etmesi gereken noktalara da işaret ederek hemodiyaliz hastalarının “diyaliz programına” uymasının son derece önemli olduğunu vurguladı. Öğretim Görevlisi Meliha Çakmak, diyaliz hastalarının mutlaka uyması gereken noktaları şöyle sıraladı:

- Diyaliz hastaları için beslenme ve kilo kontrolü çok önemlidir. Böbrek hastalarının çok zayıf veya çok kilolu olmaları önerilmezken ideal kilo oranına ulaşmaları ve ideal kiloda kalmaya özen göstermeleri önerilmektedir. Böbrek hastalarının kilo oranlarını kontrol altında tutmaları ve iki diyaliz seansı arasında 1.5 - 2 kilodan fazla almamaları gerekmektedir.
- Tuz ve sıvı tüketimi, hekimin belirlediği sınırlar içinde tutulmalıdır.
- Fosfor ve potasyum tüketimi de kontrol altında olmalıdır.
- Kan düzeyinde fosfor, kalsiyum ve parathormon seviyelerine göre D vitamini kullanılması gerekebilir.
 

Pandemi diyaliz hastalarını nasıl etkiledi?

Diyaliz Program Başkanı Öğretim Görevlisi Meliha Çakmak, Türk Böbrek Vakfı tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre, Covid-19'un tedavi süreci içinde ve sonrasında sıklıkla görülebilen akut böbrek yetersizliğinin, son dönem kronik böbrek yetersizliğinin önemli nedenlerinden biri olduğunu ve hastalığın uzun vadede kronik böbrek yetersizliği ve diyaliz hastası sayısında önemli artışa neden olacağının düşünüldüğünü kaydetti.
 

Hijyen kurallarına uyulması gerekiyor

Böbrek yetmezliği kronik bir süreç olduğundan, diyaliz tedavisine de ara vermenin mümkün olmadığını kaydeden Çakmak, “Covid-19 önlemleri kapsamında da hastalar, ister evlerinde ister bir diyaliz merkezinde tedavilerini sürdürmek zorundadırlar. Bu hastalarda Covid-19 enfeksiyon bulaş riskinin azaltılması için, ulusal ve uluslararası organizasyonların önerisi doğrultusunda diyaliz merkezleri de çeşitli önlemler almıştır. Bu hastalar, imkanları ölçüsünde mümkünse toplu taşıma araçları kullanmadan kendi özel araçları ile tedavi alacakları merkezlere ulaşmalıdırlar. El ve yüz hijyenine maksimum özen göstermek zorundadırlar. Zorunlu bir neden olmadıkça evden çıkmama, insanlara 1,5 metreden daha fazla yaklaşmama, zorunlu olarak kalabalık ortamlara girme durumunda ise maske takma kuralları böbrek hastaları için hayati öneme sahiptir.” diye konuştu.