Elektrik piyasası pandemi döneminde 3 kat büyüdü

2020 yılı serbest tüketiciler açısından önemli gelişmelere sahne oldu. Elektrik tedarikçisi değiştirerek yüzde 32’ye kadar daha ucuz fiyattan elektrik kullanan tüketicilerin sayısı pandemi koşullarına rağmen yüzde 315 gibi rekor bir artışla, 322 binden 1 milyon 16 bine yükseldi.

2020 yılı salgına rağmen elektrik piyasası için oldukça hareketli bir yıl oldu. 2019'un Aralık ayında elektrik enerjisini serbest elektrik tedarikçilerinden tedarik eden toplam tüketici sayısı 322 bin 558 iken, 2020 yılının Aralık ayında bu sayı yüzde 315 artışla 1 milyon 15 bin 837'ye yükseldi. Elektrik tarifeleri karşılaştırma ve tedarikçi değiştirme sitesi encazip.com tarafından derlenen bilgilere göre, 2020 yılı serbest elektrik tüketici sayısında rekor artışa sahne olurken, elektrik tedarik maliyetleri açısından da aylık dönemdeki fiyatlandırma farklarının oldukça değişken olduğu bir dönem olarak kayda geçti. 

Pandemi döneminde maliyetler 2017’deki seviyelere indi  
Elektrik enerjisinin maliyetini belirleyen elektrik piyasa takas fiyatı ortalaması 2020 yılının Nisan ayında kilovatsaat birim başına 0,184 TL ile 2017 yılı maliyet ortalamalarına yaklaştı. Maliyetlerin bu kadar düşük olmasındaki neden ise pandeminin başladığı ay olan Nisan ayında elektrik talebinin oldukça düşük olması ve petrol fiyatlarının düşmesi olarak öne çıktı. Elektrik maliyetlerinin en yüksek olduğu ayda, elektrik birim fiyatı kilovatsaat başına 0,323 TL’ydi ve bir yıl içinde görülen en düşük ortalama fiyatla en yüksek ortalama fiyatın arasında 2 kata yakın fark olması dikkat çekti. 

Elektrik enerji tedarikinin bir diğer maliyet kalemi olan YEKDEM birim bedeli kilovatsaat başına 0,059 TL ile Ocak ayında en düşük seviyedeyken, Nisan ayında 0,233 TL ile en yüksek seviyeyi gördü. 2020 yılı için tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin ortalama maliyeti ise 0,39932 TL oldu.

Elektrik zamları enflasyon oranının altında kaldı
2020 yılının diğer dikkat çeken konusu ise yıllık enflasyon oranının altında kalan elektrik zamlarıydı. Yapılan zamlar incelendiğinde, ticarethanede ve meskenlerde kullanılan elektriğe %5,8 zam yapılırken, sanayide kullanılan elektriğe ise %5,7 zam yapıldı. Evlerde 2020 Ocak ayında ortalama elektrik birim fiyatı 0,71023 TL’ydi, yıl sonunda bu rakam 0,75107’e yükseldi. Ticarethane tüketicileri ise 2020 Ocak ayında ortalama 0,94449 TL’den elektrik kullanırken, bu ortalama yıl sonunda 0,9988 TL oldu. Sanayi kullanıcıları da 2020 Ocak ayında ortalama 0,78698 TL’den elektrik kullanırken, yılın sonunda 0,83223 TL’den elektrik kullandı.

Ulusal tarifenin maliyetlerin altında kalması fiyat artışının işareti
2020 yılında ortalama elektrik tedarik maliyeti kilovatsaat başına 0,39932 TL iken, ev tüketicilerine uygulanan ulusal elektrik tarifelerindeki aktif enerji bedeli ortalamasının 0,3618 TL ile maliyetlerin altında kaldığı görüldü. Bu fark çoğunlukla kamuya ait santrallerden belli elektrik tedarikçilerine verilen elektrik enerjisinin fiyatı düşürülerek karşılanırken, piyasa dinamiklerinin sürdürülebilirliği göz önünde bulundurulduğunda, 2021 yılında elektrik fiyatlarında artış beklentisi öne çıkıyor. 

En az elektrik tüketilen ay Mayıs, en çok elektrik tüketimi yapılan ay Ağustos olduencazip.com’un verdiği bilgilere göre, 2020’de yıllık toplam elektrik tüketimi, 2019 yılına göre toplam %1,7 artışla 233 milyon 437 bin 48 MWh olarak gerçekleşti. Toplam elektrik tüketimi içinde sanayi tüketimi yaklaşık %40’lık bir orana sahip oldu. Bu oran 2019 yılı için %41,14’tü. Bu da sanayi üretiminde düşüşün bir göstergesi olarak yorumlandı. 2020 yılında en az elektrik tüketilen ay Mayıs, en çok elektrik tüketimi yapılan ay Ağustos oldu. En çok elektrik tüketilen şehir nerdeyse her yıl olduğu gibi 2020 yılında da İstanbul olurken, İstanbul’u sırasıyla İzmir, Ankara, Bursa ve Kocaeli takip etti. 

Serbest tüketiciler yüzde 32 tasarruf etti
2020 yılında elektrik tedarikçisi değiştiren tüketiciler, ortalama yüzde 17 tasarruf ederken tasarruf oranlarının yüzde 32’ye kadar ulaştığını açıklayan encazip.com’un kurucusu Çağada Kırım, sözlerine şöyle devam etti: “Elektrik tedarikçisi değiştirmek özellikle de 2021 yılında tüketicilerin en önemli tasarruf gündemlerinden biri olacak. Serbest tüketici limitinin aylık 80 TL’ye düşürülmesiyle birlikte yaklaşık 4 milyon abone daha serbest tüketici niteliğine kavuştu. Böylece, Türkiye genelinde elektrik tedarikçisi değiştirme hakkını elde etmiş tüketici sayısı 25 milyona çıktı. 2021 yılı içinde özellikle de ev elektrik tarifelerinin artış göstermesi ile çok daha fazla kişi tedarikçi değiştirecek ve ulusal tarife zamlarından etkilenmeyecek.”