Koç Üniversitesi'nden Bir İlk: Gelecekte Nasıl Göreceğimizi Gösteren Aygıt Geliştiriliyor

Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Hakan Ürey ve Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Afsun Şahin, Avrupa İnovasyon Konseyi (EIC) tarafından verilen “EIC Geçiş” desteğini almaya hak kazandı. 2 milyon avroluk destek fonu, Prof. Dr. Hakan Ürey ve Prof. Dr. Afsun Şahin’in birlikte yürüttüğü “Katarakt Ameliyatları Öncesi Kullanım İçin Holografik Görme Testi Cihazı Geliştirilmesi” projesi kapsamında verildi. Holografik görme testi cihazı, katarakt hastaları ve gözü sağlam olup da gözlük kullanmak istemeyen 50 yaş üzeri kişiler için önem taşıyor. Hastalar, cihaz sayesinde ameliyat sonrası nasıl göreceklerini önceden deneyimleyerek, uygun lensi seçmenin yanı sıra ameliyat kararını da daha rahat alabilecek.

Avrupa İnovasyon Konseyi (EIC), “Geçiş” desteğini daha önce bir “Kılavuz” veya Avrupa Araştırma Konseyi Kavram Geliştirme (ERC Proof of Concept) projesine sahip olan ve projenin çıktılarını ticarileştirebilmek için gerekli adımları atıp buluşunu kullanıcalara ulaştırabilecek araştırmacılara veriyor. 

Prof. Dr. Hakan Ürey ve Prof. Dr. Afsun Şahin’in disiplinlerarası işbirliği çerçevesinde birlikte yürüttüğü “Katarakt Ameliyatları Öncesi Kullanım İçin Holografik Görme Testi Cihazı Geliştirilmesi” projesi kapsamında alınan EIC Geçiş desteğiyle, farklı lens opsiyonları kullanıldığında hastaların görmelerinde nasıl bir iyileşme olacağını ve ameliyat sonrası ne tür görme bozuklukları yaşanabileceğini önceden gösteren bir cihazın geliştirilmesi hedefleniyor. 

Bu alanda dünyada bir ilk olan cihaz aracılığıyla holografik görüntü oluşturma tekniği sayesinde tek gözle bile 3 boyutlu görüntü oluşturulabiliyor. Ayrıca kataraktın yarattığı “buzlu cam ardından bakma” etkisine rağmen, hastaların retinasında net bir görüntü oluşturulabiliyor. Teknoloji ve tıbbın kesiştiği disiplinlerarası alanda geliştirilen projenin klinik çalışmaları Türkiye, Almanya ve İtalya’da gerçekleştirilecek.

Holografik görme testi cihazı, katarakt hastaları ile gözünde katarakt olmayan ama gözlük de kullanmak istemeyen 50 yaş üzeri kişiler için önem taşıyor. Hastalar, cihaz sayesinde ameliyat sonrası nasıl göreceklerini önceden deneyimleyerek, uygun lensi seçmenin yanı sıra ameliyat kararını da daha rahat alabilecek.

Türkiye’deki İki Projeden Biri Koç Üniversitesi’nde

Daha önce Türkiye’den bir projeye verilmiş olan destek, Horizon 2020 programının devamı niteliğindeki, AB'nin araştırma ve inovasyon için “Ufuk Avrupa Programı” kapsamında Koç Üniversitesi tarafından alınan ilk EIC Hibesi oldu. Koç Üniversitesi hem çok donanımlı Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyeleri hem de aynı şekilde kalifiye Tıp Fakültesi Öğretim Üyeleri ve tam teşekküllü Araştırma Hastanesi’ni bünyesinde barındırması sebebiyle, ülkemizde  geleceğe yön verecek bu tür projelerin doğduğu ve geliştirildiği önemli kurumlardan biri.

Sağlanacak fon, Avrupa İnovasyon Konseyi'nin araştırma ekiplerine “çığır açan bir teknolojiyi araştırmak veya geliştirmek” için destek sunan “Geçiş” programı aracılığıyla finanse edilmek üzere onaylandı. Daha önce Prof. Dr. Hakan Ürey’in “Artırılmış Gerçeklik ve 3 Boyutlu Uygulamalar İçin Yeni Görüntüleme ve İzleme Teknolojileri” adlı projesi 2013’te, 2,5 milyon avro ile Türkiye’den ERC tarafından desteklenen ilk mühendislik projesi olmuştu. Prof. Dr. Ürey daha sonra üç kez de “Kavram Kanıtlama” (Proof Of Concept) desteğine layık görülmüştü. Bu projenin son ayağında Prof. Dr. Ürey ile yine Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Afsun Şahin birlikte çalışarak göz takip sistemi, yazılım sistemi gibi projenin teknolojik kısımlarını geliştirmiş ve klinik çalışmaları başlatmışlardı.

Ülkemizden EIC desteği kazanan ikinci proje olan Prof. Dr. Ürey ve Prof. Dr. Şahin’in projesi üç yıl süre ile desteklenecek. Türkiye’den Koç Üniversitesi ve CY Vision A.Ş., Almanya’dan Friedrich-Alexander Üniversitesi ve İtalya’dan San Raffaele Üniversitesi Hastanesi’nin proje ortağı olduğu “Katarakt Ameliyatları Öncesi Kullanım İçin Holografik Görme Testi Cihazı Geliştirilmesi” projesi kapsamında üç hastanede katarakt hastaları ile klinik testler yapılacak ve geliştirilen teknolojinin ticarileştirilmesine yönelik faaliyetlerde bulunulacak. 

Avrupa İnovasyon Konseyi Hakkında :

Avrupa İnovasyon Konseyi (EIC), Ufuk Avrupa kapsamında Avrupa’nın başlattığı en iddialı yenilik girişimini temsil etmektedir. Bu kapsamda EIC'nin genel amacı, özellikle atılım, pazar oluşturma ve derin teknoloji yeniliklerine odaklanarak her türden yüksek riskli yenilikleri belirlemek, geliştirmek ve uygulamaktır. Ayrıca, bu program ile yenilikçi teknolojiler ve şirketlerin (çoğunlukla yeni başlayanlar ve KOBİ'lerin) fikirlerden pazara giden yolda AB ve uluslararası düzeyde hızlı büyümesinin desteklenmesi hedeflenmektedir.

EIC Geçiş Hakkında :

EIC Geçiş, laboratuvarda deneysel ilke kanıtının ötesine geçen inovasyon faaliyetlerini finanse etmektedir. Temelde bu program, yeni teknolojinin hem laboratuvarda hem de ilgili uygulama ortamlarında geliştirilmesi ve doğrulanmasını (prototip oluşturma, formülasyon, modeller, kullanıcı testi veya diğer doğrulama testlerinden yararlanarak) ve ayrıca yeniliğin ticarileştirilmesi amaçlı bir iş senaryosu ve iş modelinin geliştirilmesini desteklemektedir. Proje kapsamında önerilen faaliyetler, önceki bir projede elde edilen sonuçlara ilişkin ileri teknoloji geliştirme planını içermeli ve yeniliğin pazardaki başarı şansını artırmak amaçlı kullanıcı odaklı yöntemleri içermelidir.

Program özetle, daha önce bir Kılavuz veya ERC Kavram Kanıtlama (Proof of Concept) projesi olan, bu projenin çıktılarını ticarileştirebilmek için gerekli adımları atma yönünde motivasyonu yüksek bir ekibin bu projenin doğrulanmasına yönelik faaliyetleri gerçekleştirip proje fikrini “Hızlandırıcı” seviyesine çıkarabilecek çalışmaları yapabilmelerine olanak verecek desteği sağlamayı hedeflemektedir.

Prof. Dr. Hakan Ürey Hakkında :

Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesidir. Doktorasını ABD’de Georgia Institute of Technology’de tamamladı. 200 üzerinde bilimsel yayını, 60 patenti, birçok ödülü ve laboratuvarından çıkan 5 farklı yüksek teknoloji firması bulunmaktadır. Dr. Ürey Avrupa’da en prestijli fon olan Avrupa Araştırma Konseyi İleri Düzey araştırma projesi (ERC- Advanced) ile 2,5 milyon avro destek aldı ve ardından ERC’den teknoloji ticarileştirmeye yönelik üç adet proje alarak artırılmış gerçeklik alanında dünya çapında tanınan öncü bir araştırmacı oldu. 

Prof. Dr. Afsun Şahin Hakkında :

Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesidir. 2009-2011 yılları arasında Harvard Tıp Fakültesi’nde kornea ve oküler yüzey hastalıkları alanında üst ihtisas yaptı. Yaptığı üstün nitelikli çalışmalarından dolayı bir dizi ulusal ve uluslararası ödüle layık görüldü. TÜBİTAK, TÜBA ve ARVO’nun desteği ile kornea ve oküler yüzey hastalıkları alanında kendi araştırma grubunu kurdu. Komplike katarakt cerrahisi, refraktif (gözlük derecesi sıfırlama) cerrahi, keratokonus, kornea hastalıkları cerrahisi ve nakli, kuru göz ve oküler yüzey hastalıkları ilgi alanlarını oluşturmaktadır.