LİSANSSIZ GES YATIRIMCISINA DAĞITIM BEDELİ ŞOKU

Türkiye elektrik enerjisi kurulu gücünü son on yılda ikiye katlayarak 2021 Aralık ayı sonu itibarıyla 99 bin 820 Megavat’a (MW) taşıdı. Bu kurulu güç içinde Güneş Enerjisi Santrallerin (GES) payı 7 bin 815 Megavat ile yaklaşık yüzde 7,8’e karşılık geliyor.
Son on yılda kaydettiği büyük ivme ile GES kurulu gücünü dikkat çekici oranda artıran yatırımcılar, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) 31 Aralık 2021’de yayınlanan beklenmedik kararı ile adeta şok oldu.

GECE YARISI KARARI İLE DAĞITIM BEDELİ 5 KAT ARTTI

Kurul’un 10700 sayılı kararına göre 31 Aralık 2017 ve öncesinde devreye alınan tüm Lisanssız GES’lerin dağıtım bedellerinde uygulanan %75’lik indirim iptal edildi. Böylece 2018 öncesi devreye alınan GES’lerin dağıtım bedelleri yaklaşık 5 kat artırılarak 5,6882 krş/kWh’ten 28,2765 krş/kWh’e yükseltildi. EPDK’nın sektöre bilgi vermeden ve görüş sormadan aldığı karar ile yaklaşık 4 bin MW kurulu gücündeki santral yatırımcılarının gelirlerinde yüzde 25 ilâ 30 oranında kayıp yaşanacak.

// “OYUN OYNANIRKEN KURALLAR DEĞİŞİYOR”

EPDK kararı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Enerji Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı, on yıl önce sıfır noktasında bulunan GES’lerin bugün toplam kurulu güç içinde yüzde 7,8 gibi ciddi bir büyüklüğe ulaştığını belirterek, 7 bin 815 MW kurulu güç içinde lisanssız santrallerin 7 bin MW gibi çok yüksek bir oranı oluşturduğunu, EPDK kararı kapsamına giren ve 31 Aralık 2017 öncesinde devreye alınan lisanssız GES kurulu gücünün ise 4 bin MW seviyesinde bulunduğunu hatırlattı.
Gece yarısı kararlarının Türk yenilenebilir enerji sektörünün gelişim ivmesine hasar verdiğine dikkat çeken Kalaycı, “Döviz kurlarında ve enflasyonda yaşadığımız dalgalanma ve yükselişlerin etkileri ile hesap yapmakta zorlanan yatırımcılarımız, ülkemizin öngörülebilirliğini azaltan bu türden kararlardan ciddi zarar görüyor. Oyun oynanırken kural değiştirmek anlamına gelen bu kararların, sektöre ve yatırımcılara danışılarak, görüşleri alınarak uygulanmaya konulmasını istiyoruz.” dedi.

// “KARAR, ÖZ TÜKETİM AMAÇLI YATIRIMLARA İLGİYİ AZALTIR”

Lisanssız GESlerin, mevcut GES kurulu gücü içinde yüzde 90’lık paya sahip olduğunu anımsatan Kalaycı, EPDK kararının öz tüketim amaçlı GES’lere olan ilgiyi azaltmasından endişe duyduklarını ifade etti.

ENSİA Başkanı Alper Kalaycı, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sadece GES yatırımcıları değil, tüm yenilenebilir ve temiz enerji yatırımcıları bu türden sürprizlerle karşılaşmak istemiyor. Bürokrasimizin, güven erozyonuna uğramış yerli ve yabancı yatırımcılarımızın ülkemize olan ilgisini azaltıcı kararları alırken daha dikkatli olmalarını rica ediyoruz. EPDK’nın aynı tarihte aldığı başka bir kararı ile Çatı tipi GES’lere bir başka darbe daha vurulmuştur. Her ay sonunda mahsuplaşma hesabı sonrası tüketim fazlası elektrikten dağıtım bedeli almamakta iken, yeni karar ile birlikte tüketim fazlası şebekeye verilen elektrikten lisanssız santrallere uygulanacak olan dağıtım bedelini almaya karar vermiştir. Bu uygulamada Lisanssız Çatı GES yatırımcısı için ayrı bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Avrupa Birliği, 2050 yılında karbon nötr hedefine ulaşmak için cesaretlendirici ve teşvik edici mevzuatlar yayınlıyor. Tüm kredi imkânları neredeyse sıfır faiz ile yatırımcılara sunuluyor. Tüm zor şartlara rağmen kendi olanakları ile ülkemize yatırım yapan yerli ve yabancı yatırımcılarımız ise gece yarısı düzenlemeleri ile ciddi gelir kaybına uğruyor. EPDK yöneticilerimizden, aldıkları kararı gözden geçirmelerini rica ediyoruz.”


Alper Kalaycı
Enerji Sanayicileri ve İş Adamları Derneği 
Yönetim Kurulu Başkanı