Prostat kanserini odağında yok edecek yeni ilaç

Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Şahin, prostat kanserinde hedefli tedavi konulu uluslararası bir projenin yürütücülüğünü üstleniyor.

Boğaziçi Üniversitesi, College de France ve uluslararası biyoteknoloji şirketi Ipsen ortaklığıyla devam eden proje kapsamında prostat kanserinde yeni bir tedavi yöntemi uygulanarak kanserli hücrenin tamamıyla yok edilmesi hedefleniyor. Literatürde bir ilk olan bu tedavi konusunda bilgi veren Doç. Dr. Şahin, prostat kanserinin dünya genelinde erkeklerde kanser ölümlerine bakıldığında akciğer kanserinden sonra ikinci sırada yer aldığını; erken teşhiste cerrahi yöntemle tedavi edilebilmekle birlikte; ileri aşamalarda tedaviye direnç gösterdiğini ve metastaz eğiliminde olduğunu belirtti.

Bu nedenle prostat kanserinde hedefli terapiye yönelik önemli bir ihtiyaç olduğunu ifade eden Umut Şahin, bu alanda literatürde bir ilk olacak yeni bir tedavi geliştirilmekte olduklarını aktararak sözlerine şöyle devam etti:

‘’Daha önce kullandığımız ve iki ayrı lösemi türünde deneyerek başarılı sonuçlar aldığımız yeni bir tedavi yöntemini şimdi prostat kanserinde kullanmayı planlıyoruz. Aynı tedavi yöntemini baz alarak çalışan farklı bir ilaç geliştirdik. Hedefli ilacımızın amacı androjen reseptörüne bağlanıp bloke etmek yerine bağlandıktan sonra onu tamamen yok etmek. Bu çok yeni bir tedavi konsepti. Androjen reseptörü dediğimiz aslında bir protein. Hücrenin hayatı, döngüsü farklı proteinlerebağlı. Ancak tüm proteinlerin bir ömrü var, bir yerden sonra yıkıma uğruyorlar. Bu yeni ilaç aynı zamanda hücrenin o yıkım mekanizmasına yönelmesini sağlıyor. Bir diğer deyişle ilaç androjen reseptörüne bağlandığında onu yok ediyor ve ona bağımlı olan prostat kanseri hücreleri de ölüyor. Burada heyecan verici olan şey sadece prostat kanseri hücrelerinin ölmesi, sorunun odağının yok edilmesi ve bunu yaparken diğer sağlıklı hücrelere zarar vermemesi.’’

Geliştirilecek ilacın güncel tedavilere cevap vermeyen prostat kanseri hücreleri üzerinde etkili olacağını belirten Şahin, söz konusu ilacın dünyada prostat kanseri tedavisinde bu konseptte geliştirilmiş ilk tedavi olacağını kaydetti.

İlacın preklinik çalışmalarının hayvan deneyleri ile yapıldığını ve piyasadaki ikinci nesil ilaçlar kadar verimli sonuçlar aldıklarını belirten Umut Şahin,‘’En iyimser ihtimalle 3-5 sene içinde tüm faz çalışmaları tamamlandığında ilaç insanlarda da kullanılabilir olacak’’ bilgisini verdi.

Doç. Dr. Umut Şahin biyoteknoloji alanında faaliyet gösteren Gilead Sciences Türkiye’nin 2013 yılından bu yana yürüttüğü “Gilead ile Hayat Bulan Fikirler” programı kapsamında Türkiye’den araştırma desteğine layık görülen bilim insanlarından biri olarak kısa süre önce Gilead Sciences “Hayat Bulan Fikirler” Ödülü’nü de aldı.