E-sigaraların bağımlılık tedavisinde yeri yok

“E-sigaralar en az sigara kadar zararlıdır ve sigarayı bırakmak için bir araç olarak kullanılmamalıdır.” diyen Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Onur Noyan, sigarayı bırakmak için mutlaka uzman desteği alınması gerektiğini, e-sigaraların aslında hem bağımlılığa geçişi hızlandırdığını hem de tedaviden uzaklaştırdığını söyledi.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Onur Noyan, e-sigara ile sigara bırakmanın mümkün olup olmadığını anlattı.

E-Sigara ile sigaraların benzerliğinden bahsetmek gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Onur Noyan, “Sigara dediğimiz ürün aslında tütünün yakılarak nikotinin açığa çıkartılması ile elde ediliyor. E-sigara ise nikotinin yakılarak ya da buharlaştırarak elde edilmesiyle ortaya çıkan ürünler.” dedi.

İkisinin de ortak benzerliğinin nikotin içermesi ve nikotinin bağımlılık yapıyor olması olduğunu kaydeden Prof. Dr. Onur Noyan, şöyle devam etti: “E-sigaraların zararı normal sigaraya çok benzer. Öncelikli olarak bağımlılık yapıcı etkileri hem normal sigarada hem de e-sigaralarda birbirine çok yakın etki gösteriyor. E-sigaraların içerisindeki kimyasal maddelerden dolayı ortaya çıkan akciğer sorunları ve diğer bilmediğimiz ürünlerden kaynaklı metabolik sorunlar sebebiyle en az sigaralar kadar zararlı olduğunu söyleyebiliriz. 
‘Peki bu noktada normal sigaradan daha sağlıklı bir ürün olarak pazarlanan e-sigaraların bağımlılık tedavisinde yeri var mıdır?’ diye düşünecek olursak, e-sigaraların bağımlılık tedavisinde yeri olmadığını söylemek çok doğru olur. Normal şartlar altında sigaradan daha az bağımlı olduğu, daha az zararlı olduğunu pazarlanarak kullanıma sokulan bu ürünlerin aslında bağımlılıktan kurtulmaya çok da faydalı olmadığı yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Hem bu sayede hastaların sigarada uzaklaşmaları daha zor olmakta hem de kişilerde daha başka bir bağımlılık tipi ortaya çıkmış olmakta.”

E-sigara ile sigarayı bırakabilir mi? 

Sigarayı bırakmak için daha az zararlı olduğu düşünülen e-sigara kullanmaya başlayan bir kişinin aynı zamanda nikotin bağımlılığı devam ettiğinden dolayı nikotini hayatından çıkartmakta zorlandığını anlatan Prof. Dr. Onur Noyan, şunları kaydetti: “Bu bağlamda sigaradan e-sigaraya geçiş aslında nikotin bağımlılığının devamını sürdürmekte ve bağımlılığın azalmasına bir etki göstermemektedir. Bazı vakalarda çok nadiren de olsa e-sigaraya geçiş ile birlikte kişilerin el alışkanlıklarını değişebileceği bu sayede bırakmalarının daha kolay olduğu söylenebilir ama pratikte ve bilimsel olarak bunun doğru olduğunu söyleyemiyoruz.

Sonuç olarak sigarayı bırakmak için e-sigaralardan ziyade mutlaka ama mutlaka tıbbi bir destek alınmalı. Psikoterapi desteği alınmalı, bu bağlamda kullanılacak ilaçlar ile birlikte nikotin yerine geçebilecek ürünler tercih edilmeli ve bir plan dahilinde sigara bırakılmalı yoksa bireylerin kendi başına gösterdiği çabalar daha uzun sürede kişilerin ‘ben bunu bırakamıyorum’ gibi bir düşüncesine sebep olmakta ve daha karamsar hissetmelerine ve sigarayı bırakmak ile ilgili daha olumsuz hissetmelerine sebep olabilir.”

E-sigaraların dumanıyla bilmediğimiz kimyasal maddeler açığa çıkıyor

E-sigaradaki pasif içicilik riskinin normal sigara ile aynı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Onur Noyan, “Çünkü e-sigaraların dışarıya çıkarttığı kısmi olarak buhar aslında içerisindeki bilmediğimiz kimyasal maddelerin de dışarıya çıkmasına sebep olmakta. Bu kimyasal maddelerin buhar yoluyla dışarı çıkması akciğer enfeksiyonlarından ya da bilmediğimiz yeni akciğer komplikasyonuna kadar giden bir yoldur.” şeklinde görüşlerini ifade etti.

E-sigaralar hakkında yanlış bilinen gerçekler   

“E-sigaraların daha az zararlı olduğuna dair bir inanç, e-sigaraların içermiş oldukları farklı aromalar, içermiş oldukları farklı içerikler ve şirin görünümleri, popüler medyada yıldızların ya da diğer ünlülerin e-sigara tüketiyor olmaları, sigaraya bırakmak için kullanılıyor olduğuna dair haberlerin çıkması aslında e-sigaralar ile ilgili en büyük yanlış bilgiler.” diyen Prof. Dr. Onur Noyan, şöyle devam etti: “Bu bağlamda e-sigaralar en az sigara kadar zararlıdır ve sigarayı bırakmak için bir araç olarak kullanılmamalıdır. Sigarayı bırakmak için mutlaka uzman desteği alınmalıdır. E-sigaralar aslında hem bağımlılığa geçişi hızlandırmakta hem de tedaviden uzaklaştırmakta.”

E-sigara bağımlılığı tedavisi nasıl yapılır? 

E-sigara bağımlılığının tedavisinin normal sigaradan hiç farklı olmadığını ifade eden Prof. Dr. Onur Noyan, şöyle devam etti: “Sigara bağımlılığında nikotin yoksunluğunu tedavi etmeyi çalıştığımızdan dolayı e-sigara bağımlılığının tedavisinde de nikotin yoksunluğuna yönelik bir tedavi başlıyoruz. Özellikle nikotin yoksunluğunu daha az hissedilmesi için nikotin sakızları, nikotin bantları, nikotin spreyleri kullanılıyor. Nikotin yoksunluğu ve nikotin isteği ile baş etmek için bazı ilaçları tercih ediyoruz.”

Prof. Dr. Onur Noyan, ilaçlar ile birlikte psikoterapiyi de tedaviye dahil ettiklerini belirterek, “Sigarayı bırakma süreci uzun soluklu bir süreçtir. Hayal kırıklığı ve karamsarlığa kapılmadan bu yolda ilerlemek çok önemli.” şeklinde konuştu.