Değerli dostlar; daha önceki yazılarımda sosyolojinin öneminden bahsetmiş, sosyoloji sayesinde benzerlik içindeki farklılığı görme imkanına sahip olabiliriz demiştim.
Seçmenin oy tercihinin, bulunduğunuz il ya da ilçelerde hangi kriterlere göre değiştiğini örnekler ve bazı istatistiki bilgiler ile anlatmak istiyorum.
Bu sayede; tercih sebebi olan siyasi adayların özelliklerinin, seçmenin tercihinde nasıl önem taşıdığını anlayabileceğiz.
Oy vermenin başlıca unsurlarından biri olan seçmenlerin, bilinçli veya bilinçsiz olarak çoğunlukla oluşan şartların ve itki dinamiklerinin etkisiyle tercihlerini belirlediği görülmektedir.
Sosyolojik anlamda irdelenmesi gereken en önemli konulardan biri de “Belediye Başkanlığı seçimlerimde seçmenin REY'ini etkileyen faktörlerdir”
Seçmen yapısını kategorize etmek ve belli bir kalıp içerisine yerleştirmek mümkün gibi gözükmemekle birlikte ; siyasi parti üyesi olanlar, siyasi parti üyesi olmayanlar , herhangi bir siyasi partiye sempati duyanlar olarak kendimize bir yol haritası çizebiliriz.
Her ne kadar kendi arasında seçmeni 3 bölüme ayırsak da bu kategorilerde kendi aralarında onlarca bölüme ayrılabiliyor. Bu sebeple seçmenin demografik (sınıf, yaş, eğitim, cinsiyet, meslek, gelir vb.) özelliklerine yani detaylara girmeden sade bir şekilde anlatmaya çalışacağım.
Seçmen tercihini etkileyen onlarca faktörden birisi de ADAY FAKTÖRÜ olduğunu söyleyebiliriz.
Bu konuda yıllardır birçok üniversitenin öğretim üyelerinin, hazırladığı seçmen potansiyeli olan kişiler ile değişik zamanlarda ve bölgelerde yapılmış araştırmalar var. Bu tez ve araştırmalarda çok değerli katkıları olan öğretim üyelerinin isimlerini yazmak isterdim ancak sayfalar yetmez , katkısı olan hocalarımızın hepsine teşekkür ediyorum. Ancak, anlatım içerisinde birkaç hocamızın ismine atıfta bulunacağım .
Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü DergisiYıl: 2012/1 ‘ de Sayın hocalarımız Nilüfer NEGİZ ve Fulya AKYILDIZ'ın “Yerel Seçimlerde Seçmenin Tercihi Üzerinde aday İmajının Etkisi: Uşak Örneği” araştırması ilgimi çekti. Sayın hocalarımızın yaptığı bu çalışma ve emekleri için kendilerine teşekkürü bir borç biliriz. Okunması gereken bir tez/araştırma diyebiliriz.
Aday İmajının Belediye Başkanlığı seçimlerinde Seçmen Tercihine Yansıması
Yapılan araştırmada, adayın imajını oluşturan bu özellikler kısaca incelenmiş ; Fiziksel Özellikler, Kişisel Özellikler, Eğitim, İletişim Becerisi, Geleceğe Dair Projeler, İdeoloji-Parti, Hemşericilik . Yerel seçimlerde parti popülaritesinin önemi yanında, halihazırda başarısını ispatlamış ya da sahip olduğu özellikler dolayısıyla seçim kazanma açısından şansı yüksek olan bir adayın varlığı son derece önemlidir kanısına ulaşılmış.
Eğitim konusunda ; Adayın eğitim seviyesi ve mesleği seçmenin tercihini etkiler ve adayın imajının önemli bir parçasını oluşturmakta olduğu görülüyor. ilk kez aday olanın değerlendirilmesi daha çok mesleği ve geçmiş deneyimleri ölçüsünde olabilmektedir şeklinde bir tespitte bulunulmuş.
Yine aynı araştırma içinde geçen bir başka tespit, Kamil Kaya tarafından Isparta’da yapılan bir araştırmada; Belediye başkanının hangi meslekten olması gerektiği ile ilgili soruya araştırmaya katılanların % 49.3’ü mimar/mühendis, % 10.7 iş adamı, % 8.6’sı hukukçu, % 7.9’u bürokrat, %6,3’ü esnaf ve % 5.3’ü öğretim üyesi cevabını vermiş.
Buraya kadar fazla detaya girmeden Belediye Başkanı Aday faktörü ile ilgili tespitlere değindik.
Şimdi birde Seçmen yapısının Eğitim ile ilgili olan kısma bir göz atalım.
Araştırmadaki seçmen yapısı ile ilgili değerlendirme şu şekilde ;
İlk ve ortaokul > Düşük seviye
Lise > Orta seviye
Yüksek okul veya devam ediyor > Yüksek seviye eğitim olarak ele alınmış.
Ve aşağıdaki tespitler yapılmış.
Adayın fiziksel özellikleri ve siyasal tercih ilişkisinden en çok etkilenenler düşük eğitim seviyesi grubu katılımcılar,
En az etkilenenler de orta eğitim grubu katılımcılar olarak gözlenmiştir.
Bunun dışında kalan tüm diğer değişkenler (Kişisel, Eğitim, İletişim Becerisi, Geleceğe Dair Projeler,İdeoloji-Parti ve Hemşericilik özellikleri) için gruplar arası farklılık düşük ve yüksek seviye eğitim grupları arasındadır.
Şekil ile gösterecek olursak ;
Adayın özellikleri ile ilgilenen seçmen yapısı aşağıdadır:
2012 yılında Uşak‘ta Nilüfer NEGİZ ve Fulya AKYILDIZ hocalarımızın yapmış olduğu tez/araştırmadan anlaşıldığı üzere; Yerel seçimlerde, seçmen tercihinin istisnai durumlarda il ve/veya ilçelere göre değişiklik göstermesinin mümkün olduğu görülmektedir.
YORUMLAR