VerDE: e-Defterde hata ceza riski demek, ama çözümü var

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) defter ve belgelerin dijital ortama geçirilmesi için sürdürdüğü süreçte, değiştirilemez şekilde oluşturulan e-defterlerde yapılabilecek hatalar çok ciddi sonuçlara neden olabiliyor. 2019’da mükelleflere kesilen vergi ve usulsüzlük cezaları toplam 23,5 milyar TL’yi buldu. Önümüzdeki dönemde yaygın şekilde devreye girecek Dijital Vergi Denetim sistemi ile birlikte denetimlerin hızlanması ve artması söz konusu. İdea Teknoloji Çözümleri tarafından sunulan Dijital E-Defter Denetim Aracı VisionPlus VerDE ile ceza riskini en aza indirmek mümkün.

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) vergilendirme araçlarını dijital ortama taşıyan e-dönüşüm uygulamalarını hızla yaygınlaştırıyor. Zorunlu e-Defter, e-Fatura, e-Arşiv, e-Fatura kullanımında ciro sınırı düşürülüyor ve her geçen dönem daha çok şirket mükellef listesine katılıyor. Halen e-Defter kullanıcı sayısı 200 bin düzeyinde. e-Defter uygulama kapsamının genişlemesiyle en az 150 bin firma daha 2021 yılında e-Defter yükümlüsü oldu. 12 Mart 2021'de açıklanan ekonomik reform paketiyle Dijital Vergi Denetimi Sistemi’nin geliştirilmesi, vergi inceleme sürelerinin kısaltılması planlanıyor. e-Dönüşüm firmalara tasarruf ve verimlilik avantajları getirirken, devletin denetim gücünün ve hızının artmasıyla birlikte yaptırım risklerini artırıyor.

2019’da 23,5 milyar TL vergi cezası geldi
Vergilendirmeye kaynak olan e-Defter gibi yasal belgelerin, kurallara uygun biçimde düzenlenmesi ve saklanması gerekiyor. e-Defterlerin hatalı veya eksik oluşturulması halinde şirketler ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalıyor. İdea Teknoloji Çözümleri Genel Müdürü Emre İyibilir’in verdiği bilgiye göre: “e-Defter uygulamasıyla, mali kayıtlardaki eksik ya da hataların tespit edilme ve ilişkili yasal yaptırımların uygulanma olasılığı yükseldi. GİB, e-denetim uygulamalarında kendisine gönderilen e-defterleri baz alıyor ve e-defterlerin iletilmesinden  sonra geri dönüşü doğal olarak yok. Uygulama uyumsuzlukları nedeniyle, e-Defterde teknik sorunların oluşması,  muhasebe kayıtlarıyla uyumsuz, geçersiz sayılacak bir e-Defterin üretilmesi mümkün. Bu nedenle hataların, e-Defteri GİB’e göndermeden önce mükellef tarafından tespit edilmesi kritik önem taşıyor. Şirketler ufak bir hata nedeniyle vergi ve usulsüzlük cezalarıyla karşılaşabiliyor. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Faaliyet Raporuna göre 2019’da 40 bin kadar mükellefe 23 milyar Türk Lirasını aşan vergi kaybı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezası kesildi. Mükellef başına kesilen ortalama ceza 500 bin TL’nin üstünde.”

Dijital ön denetimle riskler en aza indiriliyor
Emre İyibilir, GİB uygulamaları yanında, elektronik finansal belgeleri resmileşmeden önce inceleyen e-denetim araçları ve e-kayıtlardan yola çıkarak finansal analiz, değerlendirme ve karar verme desteği sağlayan katma değerli çözümler sunduklarını söylüyor. İyibilir şöyle devam ediyor: “Web tabanlı Dijital E-Defter Denetim aracı VisionPlus VerDE bunlardan biri. Dijital e-Defter Denetim uygulamamız VisionPlus VerDE, e-Defteri teknik uyum ve vergi kuralları açısından detaylı ve eksiksiz olarak denetliyor, dijital bir ön denetim yaparak, varsa hataları ortaya koyuyor. Hataları ve eksikleri düzeltme imkânı vererek, ek vergi ve ceza yükünden koruyor. Aynı zamanda, muhasebe sistemi ile entegrasyon adımlarındaki olası hataların izini sürerek, bunların çözümü için destek veriyoruz. Uygulama kullanılan muhasebe programı ya da e-defter çözümünden bağımsız, kullanıcının bilgisayarına yükleme gerektirmeden web üzerinden çalışıyor.”

Emre İyibilir, Visionplus VerDE çözümünün inovatif yönü konusunda şunları aktarıyor: “VerDE bir Ar-Ge projesi olarak İdea Teknoloji Çözümleri’nin GİB kökenli vergi uzmanları ve yazılım mühendislerinden oluşan vergi teknolojisi ekibi tarafından uluslararası standartlara uygun olarak geliştirildi. TÜBİTAK tarafından Teknolojik Ürün Deneyimi (TÜR) belgesi almaya da hak kazandı. Elasticsearch teknolojisiyle büyük veri yığınlarından hızlı bilgi çekilmesi ve işlenmesi sağlandı. VisionPlus VerDE’yi 2017’de bu alandaki ilk ve benzersiz uygulama olarak piyasaya sunduk. Öncelikle kullanıcı sayısı ve işlem hacmi yüksek firmalar tarafından hızla benimsendi.”

VisionPlus VerDE, e-Defter verisini hızlı bir şekilde kontrol ediyor ve defterin kurallara uygun ve en az riskle oluşturulması için gerekli yönlendirmeleri yapıyor. Kontrolün dayandığı 500’ü aşkın kural İdea Teknoloji Çözümleri’nin uzman ekibi tarafından düzenli olarak güncelleniyor. Böylece VerDE mevzuattaki yenilenmeler ve güncel gerekliliklerle her zaman uyum halinde çalışıyor.  Emre İyibilir, VisionPlus VerDE’nin artan önemini şu sözlerle vurguluyor: “Maliye, e-Defter uygulamasıyla, vergi denetimini, tüm kayıtlar üzerinden, hızla, kolayca ve yaygın şekilde yapabilecek altyapıyı oluşturmuştu. Dijital Vergi Denetimi Sistemi’nin geliştirilmesiyle birlikte artık çok daha kısa sürede, çok daha fazla sayıda mükellefin denetimini gerçekleştirebilecek. VerDE gibi e-belgeleri resmileşmeden önce kontrol eden bir çözümün ceza riskini en aza indirmedeki önemi ortaya çıkıyor.”

VisionPlus VerDE neler yapıyor?

• Teknik, muhasebe ve vergi ile ilgili 500+ fazla kurala göre e-defteri denetliyor.
• Entegrasyondan kaynaklanan hataların görülmesini sağlıyor.
• Gerçek ve geçerli defterler ve beratlar arasındaki tutarlılığı kontrol ediyor.
• Teknik hatalar içeren (geçersiz) bir e-defterin resmîleşmesini engelliyor.
• Usulsüzlük veya vergi cezalarına yol açacak hataların düzeltilmesine imkan veriyor.  
• e-Defter içeriğinin (yevmiye, kebir, berat) izlenebilir ve karşılaştırılabilir formatta görüntülenmesini sağlıyor. 
• e-Defter verisinden mizan, bilanço ve gelir tablosunu oluşturarak, açık ve sade bir arayüzle gösteriyor.
• En çok kullanılan Alacak Devir Hızı, Alacakların Ortalama Tahsil Süresi, Stok Devir Hızı gibi birçok finansal rasyoları e-Defter üzerinden otomatik olarak üretiyor.
• İdea Teknoloji Çözümleri e-Fatura hizmetinden yararlananlar e-faturalarını da görüntüleyebiliyor.