Kök hücre nakli başta lösemi ve lenfomalar olmak üzere kemik iliği yetersizlikleri, metabolik hastalıklar, bağışıklık sistemi yetersizlikleri ve diğer kanserler gibi çok sayıda hastalığın tedavisinde kullanılan bir yöntemidir.
Dünyanın her yerinde kök hücreye gereksinim duyan hasta sayısı oldukça fazladır. Buna karşılık bu hastalar için gerekli olan sağlıklı kök hücrelerin, hastaların dokusu ile uyuşma olasılığı çok düşüktür.
Bu olasılığı arttırmanın tek yolu, milyonlarca bağışçının doku analizini içeren dünyadaki bütün kemik iliği bankalarının verilerinin paylaşıldığı bir havuzun oluşturulmasıdır. Halen Türkiye’deki hastalar için kemik iliği taraması bu havuzdan yapılmaktadır.
Türkiye’ye ait veri tabanı da dünyadaki bütün kemik iliği bankalarının verilerinin bulunduğu havuz ile paylaşılmaktadır.
2017 yılı itibariyle ülkemizde 27’si çocuk, 57’si erişkin olmak üzere 84 Kök Hücre Nakil Merkezi bulunmaktadır.
Son yıllarda farkındalık artsa da ülkemizde gönüllü bağışçı sayısı hala istenen düzeyde değildir.
Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi (TÜRKÖK), Türkiye’de kök hücre nakli bekleyenlerle bağışçıları buluşturan ve 2015 yılında çalışmalarına başlayan, Sağlık Bakanlığı’na bağlı bir kuruluştur.
TÜRKÖK’den verilen sayılara göre 2015'te 28, 2016'da 194, 2017'de 318, 2018'de 486, bu yılın ilk 9 ayında ise 424 kök hücre nakli gerçekleştirilmiştir.
Geçtiğimiz yıl kök hücre bağışçı adayı sayısı bir yıl öncesine göre iki kat artarak 260 bine yükselmiştir. Ancak Sağlık Bakanlığı kan örneklerinin inceleme sayısını aylık 25 bine çıkarsa da, henüz bu kapasite tüm örneklerin incelenebilmesi için yeterli değildir.
Kan örneklerinin hızlıca işlenebilmesi için uygun laboratuarları ve teknolojileri olan üniversite hastaneleri ile özel hastanelerin de devreye sokulması gerekmektedir.
Ülkemizin ve İzmir’in yıllardır organ nakli ile uğraşan cerrahlarından meslektaşımız Prof. Dr. Alp Gürkan, ne yazık ki şu anda kendisi lösemi hastalığı nedeniyle kök hücre nakline gereksinim duymaktadır.
Bizler İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu olarak, Dr. Alp Gürkan’a ve onun gibi bekleyen yüzlerce kişiye umut olmak için uygun olan herkesi kök hücre bağışçısı olmaya, Sağlık Bakanlığı’nı da kan örneklerini inceleme kapasitesini artırmaya davet ediyoruz.
İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu
YORUMLAR