Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) en son yönergelerine göre; sağlıklı bir sperm sayısı mililitre (ml) başına 15 milyon veya ejakülasyon (boşalma) başına en az 39 milyon. 15 milyonun altındaki sperm sayısı kısırlığa neden olabilir.
Bazı yaşam tarzı seçimleri ve doğal ilaçlar da sperm üretimini kontrol eden hormonları desteklemeye yardımcı olabilir.
Sperm sayısını artırmanın yolları...
SİGARAYI BIRAKIN
Sigara içmek sürekli şekilde sperm sayısını azaltır. Orta veya ağır miktarlarda tütün içenler, tütünü daha az tüketenlere göre daha düşük sperm kalitesine sahiptir.
REÇETELİ İLAÇLARA DİKKAT
Bazı reçeteli ilaçlar, sağlıklı sperm üretimini potansiyel olarak azaltabilir.
Sperm üretimini ve gelişimini geçici olarak azaltabilecek ilaçlar şöyle:
-bazı antibiyotikler
-anti-androjenler
-antienflamatuarlar
- antipsikotikler
-opiatlar
-antidepresanlar
-ilacı bıraktıktan sonra 1 yıla kadar sperm sayısını etkilemeye devam edebilen anabolik steroidler
-eksojen veya tamamlayıcı testosteron
-metadon
ANTİOKSİDAN AÇISINDAN ZENGİN YİYECEKLER TÜKETİN
Antioksidanlar, hücrelere zarar veren serbest radikal adı verilen bileşikleri etkisiz hale getirmeye yardımcı olan moleküllerdir.
Bazı vitamin ve mineraller antioksidan görevi görür ve bu nedenle bazı çalışmalar antioksidan tüketimini artan sperm sayısıyla ilişkilendirmektedir.
SAĞLIKLI YAĞ TÜKETİMİNİ ARTIRIN
Çoklu doymamış yağlar, sperm zarının sağlıklı gelişimi için çok önemlidir. Bu tür yağlar arasında Omega-3 ve Omega-6 bulunur.
Omega-3 yağ asitleri ile desteklenen ve kısırlığı olan erkekler, Omega-3 takviyesi almayan erkeklere kıyasla sperm hareketliliği ve konsantrasyonunda önemli bir iyileşme yaşandığı ortaya konulmuştur.
KİRLENMEYE NEDEN OLAN MADDELERDEN UZAK DURUN
Hava kalitesi ve toksik kimyasallara maruz kalınma gibi çevresel faktörler, azalan sperm sağlığı ve sayısıyla bağlantılı.
Yoğun hava kirliliğine sahip yüksek endüstriyel bölgelerde yaşanması, sperm sayısının düşüklüğüyle ilişkilidir.
Çevresel toksinlerden mümkün olduğunca kaçınmak, genel sağlığın daha iyi olmasına da katkıda bulunur.
SOYA VE ÖSTROJEN AÇISINDAN ZENGİN GIDALARIN TÜKETİMİNİ SINIRLAYIN
Bazı yiyecekler, özellikle soya ürünleri bitki östrojeni içerir. Bu, testosteron bağını ve sperm üretimini azaltabilir.
Çin'deki 1.319 erkek üzerinde 2019 yılında yapılan bir araştırma, menide daha yüksek bitki östrojen konsantrasyonlarının daha düşük kaliteli sperm anlamına geldiğini bulmuştur.
Pek çok konserve ve plastik ürün, sentetik östrojen formlarında da yüksektir.
YETERİNCE FOLAT VE ÇİNKO ALIN
Yapılan sınırlı çalışmalar, folat ve çinkonun kombinasyon halinde tüketilmesinin, konsantrasyon ve sayım dahil olmak üzere genel sperm sağlığını iyileştirebileceğini göstermektedir.
SPERM SAYISINI ARTIRAN YİYECEKLER
Sperm sayısını doğal olarak artırmanın en iyi yolu, C vitamini, antioksidanlar ve çoklu doymamış yağlar gibi sperm dostu besinler bakımından zengin gıdaların tüketimini artırmak olabilir.
Bol meyve ve sebze içeren sağlıklı ve dengeli bir diyet programı izlemek, diyet yoluyla sperm sayısını artırmanın en iyi yoludur.
SPERM SAYISINI DÜŞÜREN YİYECEKLER
-Yüksek miktarda kırmızı ve işlenmiş et yemek
-Yeterince çoklu doymamış yağ asidi yememek
-Yüksek enerji alımı yapmak
-Düşük seviyelerde antioksidan tüketmek
-Yüksek düzeyde doymuş yağ tüketmek
-Sınırlı miktarda meyve ve sebze yemek
Diyet yoluyla sperm sayısını artırmanın anahtarı belirli bir gıda değildir. Bunun yerine, diyeti bir bütün olarak düşünmek, doğurganlığı artırmanın en iyi yoludur.
Op. Dr. Betül Kalay
Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı
YORUMLAR