Bergama Kermesinin Ardından
Bergama'nın geleneksel kermesinin bu yıl 88. yılı kutlanırken, ben de zamanın derinliklerine doğru bir yolculuğa çıktım ve 1973 yılına, ilkokula yeni başladığım o günlerin anılarına döndüm.O yıl, Cumhuriyetimizin 50. yıl dönümüydü ve tüm ülkede büyük bir coşkuyla kutlanıyordu.
"Cumhuriyet Erdi 50 Şeref Yaşına" marşı, o dönemin ruhunu yakalayan ve dilimizden düşmeyen bir besteydi.
Bergama'nın bu yılki kermesi, bu özel ve unutulmaz anıları hafızamda yeniden canlandırarak, geçmişle bugün arasında anlamlı bir köprü kurdu ve bana adeta bir zaman yolculuğu yaşattı.
Bahsettiğim dönemde Bergama Kermesi de 38. yaşını kutluyordu.
Çocukluğumun kermesleri, bizim için lunaparkta bisiklet kiralamak ve dolaşmaktan ibaretti.
Küçük yaşlarımızdan dolayı Asklepeion'da gerçekleştirilen etkinliklere katılma şansımız olmasa da, bugünkü futbol sahasının bulunduğu alanda kurulan lunapark ve sergiler, bizim için bir keşif alanıydı. Burada serbestçe dolaşarak avare avare vakit geçirirdik.
Elbette, o dönemlerde kermeslerin havası bir başka olurdu.
Sanırım 10 yıl önce, Bergama Kermeslerinin tarihçesini araştırarak, Bakırçay Gazetemizin özel kermes sayısında bir makale yayınlamıştık.
Geçmiş yıllarda kermes, hem siyasi hem de sanatsal açıdan önemli isimlerin uğrak yeri haline gelmiş ve adeta bir ünlüler geçidine dönüşmüştü.
Öyle ki Cumhurbaşkanları, Başbakanlar, Bakanlar ve Parti Genel Başkanları gibi önemli siyasi figürlerin Bergama Kermesine katılımı, etkinliğin ne kadar kıymetli olduğunun da kanıtıdır.
Özellikle dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın katılımı, kermesin en coşkulu zamanlarından biri olarak hatırlanıyor.
Ancak, Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün 1934 yılında 13 Nisan'da Bergama'ya yapmış olduğu ziyaret, kermesin tarihindeki belki de en önemli dönüm noktasını oluşturuyor.
Atatürk, Bergama'nın antik ve folklorik güzelliklerinin yanı sıra turizm potansiyelini de fark ederek, bir festival düzenlenmesi talimatı vermiş. Bu talimatın ardından 1937 yılında başlayan Bergama Kermesi, Atatürk daha fazla yaşasaydı, kesinlikle onun da katılımıyla şereflenirdi diye düşünüyorum.
1949 yılında Bergama'ya gelen dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, ne yazık ki kermese katılmamış olsa da, Deniz Baykal, Erdal İnönü, Hüsamettin Cindoruk gibi siyaset ve devlet adamlarının katılımlarıyla Bergama Kermesi, siyasi ve kültürel bir buluşma noktası olmaya devam etmiştir.
Bu katılımlar, kermesin sadece bir eğlence ve kültür etkinliği olmanın ötesinde, önemli siyasi ve toplumsal olaylara da ev sahipliği yaptığını göstermektedir.
Tabii ki, benim hatırlayamadığım birçok ünlü sanatçı, siyasetçi ve gazeteci Bergama'ya gelip etkinliklere katıldılar.
Ancak son 15 veya 25 yılda, ara sıra iyi dönemler yaşansa da, genel bir düşüş trendi gözlemlenmiştir.
Bu düşüşün başlangıcı, geleneksel olarak Asklepeion Antik Tiyatroda düzenlenen konser ve gösterilerin, önce ikiye bölünmesiyle başlamıştır.
Bir kısmı Cumhuriyet Meydanı'nda, diğer kısmı ise hala Asklepeion'da gerçekleştirilmeye devam edilmiştir.
Zamanla, çeşitli sebepler ve belki de belediye başkanlarının siyasi hesapları nedeniyle, etkinlikler tamamen Antik Tiyatro'dan uzaklaşarak sadece Cumhuriyet Meydanı'nda düzenlenir hale gelmiştir.
Bu değişikliklerin etkisiyle kermese siyasetçilerin ve milletvekillerinin katılımı azalmış, basın tarafından da eskisi kadar ilgi görmemeye başlamıştır. Hatta İzmir yerel basınında bile haberleri azalmıştır.
Bu durum, Bergama Kermesi'nin zamanla sıradanlaşmasına ve son birkaç yılda başlayan festivallerle benzer bir hale gelmesine yol açmıştır.
Son kermese bakıldığında, etkinliğin daha çok yerel bir eğlenceye dönüştüğü ve "biz bize" bir atmosferde gerçekleştiği görülmektedir.
Bu durum, kermesin geçmişteki ulusal çapta ilgi çeken yapısından uzaklaştığını ve yerel bir etkinlik haline geldiğini göstermektedir.
Bergama Kermesi'nin tekrar eski ihtişamına kavuşması için, belki de yenilikçi fikirlere ve geniş kitleleri çekecek etkinliklerin planlanmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Rıdvan Karapehlivan / Bakırçay Bölge Gazetesi
YORUMLAR