“EKONOMİ KÜÇÜLÜRKEN TARIM BÜYÜDÜ”
Türkiye ekonomisi 3 çeyrektir ardı ardına küçüldü.
Yani geçen yıl Ağustos ayında Dolar kurunun ani yükselişi ile başlayan ekonomik belirsizlik ekonomiye 3 çeyrekte de daralma olarak yansıdı.
Olumlu olan taraf ise küçülme oranı bu sefer düştü.
Bundan önceki 2 çeyrekte ortalama yüzde 2.6 küçülen ekonomi bu kez yüzde 1.5 küçüldü yani daralma yüzde 1.1 azaldı.
Bu oran yabancı ekonomistlerinin beklentisinin altında.
Ayrıca küçülmenin 4. çeyrekte de devam edeceği öngörülüyor.
Sanayi sektörü yüzde 2,7 ve inşaat sektörü yüzde 12,7 daralırken tarım sektörü sürpriz bir şekilde . %3,4 büyüdü.
Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri ise neredeyse sabit kalarak yüzde 0,3 azaldı.
Diğer sektörler daralırken tarım sektörünün büyümesini tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım birkaç faktöre bağlıyor.
"Tarımda yaşanan ciddi sorunlara rağmen üretim devam ediyor. Tarımda küçük aile işletmeleri tasfiye olurken, şirket tarımı yaygınlaşıyor. Sektör dışından tarıma yatırımlar yapılıyor." diyen Ali Ekber Yıldırım, tarım sektörünün büyümesine katkı sunan etmenleri şu şekilde özetliyor:
“Yerel seçim öncesi yapılan tarımsal destekleme ödemeleri -Yerel seçimlerin etkisiyle sulama başta olmak üzere devlet kaynaklı altyapı yatırımlarının hızlandırılması- Şehirde işsiz kalanların kırsala sığınması- Döviz kurundaki düşüşle birlikte tarımsal ürün ve ham madde ithalatının azalması ve buna bağlı olarak üretimin artması”
Yıldırım, tarım sektörünün "yüksek girdi maliyetleri, fiyat, pazarlama ve örgütlenme sorunları çözülürse yaşanan ekonomik krizde ülke için bir çıkış yolu olabileceğini" dile getiriyor.
Özellikle gayri safi sabit sermaye olarak adlandırılan özel sektör ve kamu sektörü yatırımları, ise yüzde 22,8 ile çok keskin bir şekilde küçülürken...
Son 10 yılda yatırımlarda yaşanan en büyük düşüş oldu.
Hükümetin Bahar sonu Yeni Ekonomik program açıklamasına rağmen ekonomi küçülmesini sürdürdü ve yatırımlar hızla düştü.
Ünlü iktisat ve maliye profesörü Burhan Şenatalar’a göre “Böyle bir tablo karşısında işsizliğin artması da kaçınılmaz.
Yatırımlarda durum daha da ürkütücü: Bu yılın ikinci çeyreğindeki yatırım 2018'in aynı dönemine göre % 23 daha düşük.
Yatırımlar düşünce yatırım malı ve aramalı ithalatı da doğal olarak düşüyor, bu da ticaret açığını azaltıyor, hatta turizm mevsimi dolayısıyla cari açık yerine cari fazla doğması mümkün oluyor.
Tam da bu noktada ekonomiyle ilgili bakanlara bir tanecik "iyi haber" verme olanağı doğuyor.
Aslında bu o kadar da övünülecek bir durum değil, ekonomi daralınca kendiliğinden ortaya çıkan bir durum.
Bir de döviz kurunun yükselmesinin etkisiyle ihracatın artmasını rolünü belirtmek gerekir.
Bakanlara hatırlatmak isterim ki, 2. Dünya Savaşı yıllarında da Türkiye ekonomisi cari fazla vermişti, ama bu da ekonomide işlerin gittiği anlamını taşımıyordu.”
Türk ekonomisi derin bir krize mi giriyor? yoksa krizden çıkış sinyallerimi veriyor.
Büyüme oranının düşüşünün hız kesmesine bakarsak olumlu konuşabiliriz.
Fakat ciddi nüfus artışı olan ülkemizin özellikle genç işsizlik problemini çözmesi için yılda yüzde beşin altında büyümesi gerekiyor.
Rıdvan Karapehlivan / Bakırçay Bölge Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni
YORUMLAR