Eşim sayesinde tanıdım kendisini. 1972 yılının bir sonbahar akşamıydı. Foça Beş Kapılar’da gezinti yaparken eşim; “bak tanıştırayım” diye beni çok sevip saydığı Foça Ortaokulu’nda Fransızca Öğretmeni Şükrü Kaya Sever ile tanıştırdı. Ne iyi etmişte tanıştırmış beni Şükrü hocamla. Kırkbeş yıl geçti elini sıkmamın üzerinden. Otuzbeş yıldır neredeyse kapı komşusuyum. Sadece eğitimli, kültürlü, bilgili değil aynı zamanda son derece şık, zarif, güleryüzlü, nazik ve herşeyden önce konu komşusuna ,büyüğü küçüğüne kibar mı kibar. Hani derdik ya eskiden çook eskiden " İstanbul beyefendisi gibi diye" İşte Şükrü hoca deyince akla " Bir Foça Beyefendisi “gelir.
Herkesin sayıp sevdiği Şükrü hocamı biraz daha yakından tanımak için, bir söyleşi yapalım mı diye sorduğumda, sağolsun herzaman ki gibi, hiç kırmadan ve tereddüt etmeden kabul etti.
Bu benim için günün en güzel süpriziydi.
Hemen soruları ardı ardına sormaya başladım.
-Hocam kaç yılında nerede doğdunuz, kaç kardeştiniz ve babanız ne iş yapardı?
-21 aralık 1930 yılında Menemen ‘de (Kubilay’ın ölümünden 2 gün önce)doğmuşum. Annem ve babam Emiralem bucağına bağlı Yurtdağ eteklerinde 16. Yüzyılda kurulmuş Hasanlar köyünden di. Babam seferberlikte 14 yıl askerlik yapmış. Çanakkale,Yemen ,Ürdün, Sarıkamış cephelerinde savaşmış korkusuz ,gözüpek kahraman bir çavuşmuş. 14 yıllık askerlik süresinde 8 madalyası olmuş. Ne yazıkki Yemen’de aç kalınca 7 madalyasını hayata tutunmak için Araplar’a satmış. Son madalya beratını arşivlerimde saklıyorum. Mondros anlaşmasından sonra 34 yaşında askerlikten ayrılmak isteyince”seni binbaşı yapalım,gitme” demişler. Ama o ebeveynlerini, akrabalarını, köyünü öyle çok özlemiş ki teklifi kabul etmeyip , tezkeresini alarak köyüne dönmüş. Annem Safiye, on iki yaşında arkadaşlarıyle dışarıda 5 taş oynarken 34 yaşında hiç görmediği Osman Çavuş la evlendirilmiş. Rahmetli annem 25 yaşına kadar 4 oğlan çocuğu dünyaya getirmiş . 4. ve tekne kazıntısı olarak ben olmuşum. Annem “çok şükür artık” diyerek adımı Şükrü koydurmuş. Babam , Yemen’de askerliğini yaptığı sırada levazım Binbaşısı Emin bey tarafından çok taktir edilirmiş. Yıllar sonra İzmir levazım müdürü olan Tuğgeneral Emin paşa, babama köye kadar haber göndererek ”Menemen’e göçün, seni Foça Askeri Birliğin sebze meyve müteahiti yapayım demiş. 1923 yılında üç oğlu ve eşi ile köyden göç ederek Menemen Ahıhıdır Mahallesine yerleşmişler. Osman Çavuş daha sonraları, manav, bakkal, belediye kantarcısı, dispanser hizmetlisi, daha sonra da tulum peyniri imalatçısı olarak çok çeşitli işler yapmış. Ağabeylerim , en büyüğü (liseden belgeli) Tariş ‘in Edremit müdürü, diğer ikisi ise ayakkabı ve çizme ustası olmuş. Ağabeylerim ve tüm ailem ebediyete göçtü. Sever ‘lerden 87 yaşında ben kaldım.
-Hocam cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda doğduğunuza göre o dönemin eğitiminden,okullarından ve bu arada kendi öğrenim durumunuzdan bahseder misiniz?
-1941 yılında 11 yaşındaydım. Şehit Kemal iİkokulu’na yazıldım. Evimizden 1 km uzaklıktaki bu okula kış aylarında gitmek bir hayli zor oluyordu. Çünkü o zamanlar kışın havalar çok soğuk geçerdi. Evlerin saçaklarından donmuş sular buz olup sarkardı. 1945 yılında okulumuzun karşısındaki Ortaokula yazıldım. İlkokulda tek öğretmene alıştığımdan ortaokulda her derse ayrı öğretmenin girmesini yadırgamıştım. Rahmetli Fransızca Öğretmeni Vassaf Vergin bey, istikbalde böyle çalışırsan Fransızca öğretmeni olabilirsin demişti. Ortaokuldan sonra 1948 de Karşıyaka Lisesi’ne başladım. Okula her sabah saat 6 da Menemen’den trenle gidiyordum. Babam daha ilk yıldan tren paso ücretini vermekte zorlanıyordu. Diğer taraftan da ortaokul müdürü Hasan Aktaş ve yardımcısı Niyazi Kaplangı evimize kadar gelip babama ısrarla “çocuğunuzu öğretmen okuluna göndermek istiyoruz, ne olur izin verin” diye rica ediyorlardı. Bu ricalar karşısında babamın rızası ile 1948 yılı kasım ayında Türkçe öğretmeni Naip Tütüncüoğlu nezaretinde tren ile Bandırma’ya vardık. O gün Marmara denizi kudurmuştu. Vapurda tren yolculuğunda yediğimiz herşeyi denize dökmüştük. İstanbul’u karlı bir günde tanıdık. Sirkeci tren istasyonunda 15 saat bekledikten sonra ilk hareket eden trene bindik ve Edirne Karaağaç İstasyonu’nda indik. Fayton ile Meriç ve Tuna ırmaklarını köprülerden aşarak Mimar Sinan’ın şahaseri dört minareli Selimiye Camii’ni görünce hayranlıktan dudağımı ısırdım. Fayton bizi sabahın ayazında sıcak bir okula getirdi. Okul yatılı idi. Bavullarımızı , eşyalarımızı koyduktan hemen sonra 1-B sınıfına girdik. İlk gün ilk ders Fransızcaydı. Öğretmenim Sadık Karakadıoğlu’ndan çok iyi Fransızca eğitimi aldım. Parasız yatılı (leyli meccani) olan Edirne öğretmen okulu benim için ailem gibiydi. Edirne 2. Dünya savaşı dolayısıyla yarıyarıya boştu. Şehirde oturanların pek çoğu Tekirdağ ve İstanbul gibi iç kesimlere göç etmişti. Osmanlı İmparatorluğu’na başkentlik yapmış camiler şehri Edirne’yi çok sevmiştim. Son sınıfta hastalığından dolayı derse giremeyen öğretmenin yerine Kırkpınar Sarayiçi Yıldırım Köyü’nde ders vermeye gidiyordum. Geçici öğretmenlik yapıyordum. 1948 Haziranın’da diplomayı alarak yemin ettik ve yurda dağıldık. 67 genç hep doğuya tayin olduk. Benim tayinim Kars vilayeti’nin bir köyüne çıktı. Orada fazla kalmadım. Ara sınavları kazanıp, İstanbul Çapa Eğitim Enstitüsü’ne gittim. Burada da yine 3 yıl parasız yatılı okudum. Evden ayda 5 lira geliyordu. Parasızlık canıma tak ettiğinden bir doktorun çocuğuna Laleli semtinde ders veriyordum. Bu şekilde İstanbul’daki masraflarımı karşılayabiliyordum. 1955 de mezun olduğumda ilk tayinim Ergani Ortaokulu’na oldu. Burada yalnız Fransızca öğretmeni olarak derse girmedim başta müzik olmak üzere, Tarih, Türkçe, Beden Eğitimi derslerine de giriyordum. 1958 yılı sömestri tatilinde trenle 3 gün 3 gecede Menemen’e geldiğimde, babamın ölüm döşeğinde olduğunu gördüm. Hastalığı hakkında, üzülmeyim diye bana bilgi verilmemişti. Birkaç gün içinde babam hayata gözlerini yumdu, çok üzüldüm. Elektriği , suyu olmayan, 3 günde 1 gazete bulabildiğim, aynı yemekleri veren ve tek bir lokantası olan Ergani’de 3 ders yılı çalıştıktan sonra daha fazla duramazdım. Bakanlıktan tayinimi istedim. Olmayınca istifa ettim. O yıl Manisa Salihli Demirköprü Barajı yapılıyordu. İş başvurusunda bulundum, arazi tercümanı olarak derhal işe alındım. 500 lira aylık alıyordum, bu öğretmen maaşının 2,5 katıydı. Baraj inşaatında 2500 işçi çalışıyordu.
O dönemde Foça Ortaokul Müdürü rahmetli Nihat Acar Menemen Ortaokul Müdürünü telefonla arıyor ,”bir mühür,bir de ben varım” diye serzenişte bulunuyor. Bunun üzerine dönüp dolaşıp benim ismim üzerinde durmuşlar. Foça Ortaokulu Müdürü ve Okul Aile Birliği çabaları ile bakanlık beni Fransızca öğretmeni olarak tayin etti.
-Hocam , tayin edildiğiniz yılın Foçası’nı biraz anlatır mısınız?
-27 Şubat 1959 pazartesi sabahı Menemen eski hastane önünden ilk gelen Foça İzmir otobüsüne biniyorum. Bindiğim otobüs Foça Belediyesi’ne ait ,şoförü Refik Elko ile Türkelli kavşağından itibaren tozlu bir şose yolu sonrasında Foça’ya ulaştık. O zaman otobüs garajı olan bugünkü taksi durağında otobüsten indim.Otobüs durağının köşesinde iki katlı taş bina vardı. Otel ve gazino hizmeti veriyordu.Otele eşyalarımı koydum, sora sora ortaokulu aramaya başladım. Yolda ilk gördüğüm kişi bakkal Hayati Sevi oldu. O’nun tarifi üzerine şimdiki balık hali yanından rampayı zorlayarak ortaokul binası’na ulaştım. Girişte küçük bir salon,ortada pingpong masası ve okul hizmetlisi Mustafa Akıncı’yı görüyorum. Sınıflar gürültü içinde, öğretmen odasına giriyorum, kimse yok. Hademe müdürün kaymakamlığa gittiğini söylüyor. Biraz sonra gelen müdüre kendimi tanıtıyorum. Müdür Nihat Acar ,sevinçten ölecek gibi oluyor. Ertesi gün belediye başkanı Mustafa Konuk’un da çok sevindiğini duyuyorum. Hatta en kısa sürede mal müdürlüğünü arayarak maaşımı verdiriyor. Ergani’de olduğu gibi , Fransızca öğretmeni olmama rağmen , burada da öğretmen yokluğundan dolayı Fizik, Türkçe, El-ev işi, Beden Eğitimi, Din dersi ve Müzik derslerine giriyorum. Esasında , diğer taraftan Foça Ortaokulu’nun ilk Fransızca öğretmeni oluyorum. Bazıları beni, Foça’ya Fransızcayı tanıtan öğretmen olarak anarlar. O yıllarda Foça büyük bir köy gibiydi. Elektrik ve su yoktu. Bir tek fırın vardı. Foçalılar ağırlıklı olarak ihtiyaçlarını Menemen’den karşılarlardı. Foça’da öğretmenlik görevine başladığım o yıllarda ben de bu durumdan olumsuz etkilenmiştim. Ancak öğretmenlik mesleğini sevdiğimden ve eğitime önem verdiğimden bu duruma çok aldırış etmiyordum. Yeni Foça ve köylerden gelen öğrenciler evlerde kalıyorlardı.Akşamları onları denetliyordum. Yönetmelik gereği saat 5 den sonra hiçbir öğrenci dışarıda olmayacak, sinemaya gitmeyecek ve futbol oynamayacaktı. Her öğrenci kravatlı, kasketli olacak ,öğretmenlerine, kaymakam ve belediye başkanına asker gibi selam verecekti. Benim tayinimden iki ay sonra, beni Edirne Öğretmen Okulu’na götüren Türkçe öğretmeni Naip Tütüncüoğlu da Foça ortaokulu’na tayin oldu. Hemen arkasından fen bilgisi öğretmeni Mustafa Kokuludağ da, hastalığından dolayı ara verdiği görevine yeniden başladı. Biraz rahatladık. Bu arada ilkokul öğretmenleri ile de kurduğum birlik sayesinde Türkiye Öğretmenler Sendikası(TÖS) Foça şubesini kurdum. Onu takiben, öğretmenler yardımlaşma sandığını kurdum. Hemen hemen her öğretmene 6 ay vadeli para ve avans verdik.
- Hocam kiminle ve ne zaman evlendiniz, kaç çocuğunuz oldu, torununuz var mı ?
-Ergani’de öğretmenlik yaparken kaymakam ve belediye başkanı , elma yanaklı, kara gözlü , kemer kaşlı bir memure ile beni ısrarla evlendirmek istediler.”Benim kalbim boş değil” diyerek ısrarları kabul etmedim. 12 Şubat 1960 tarihinde mahalle ve bağ komşumuz Ali ve Fatma Bölük kızları Aynur ile evlendim. Aynur’un babası kahya idi; koyunları vardı, ayrıca 100 dönüme yakın bağları da vardı. Evlilikten bir kızım oldu. O da bana bir kız torun verdi.Eşim Aynur 17 Ocak 2002 de, 60 yaşında çok sigara içmenin sonucu kanserden öldü. O gün bu gündür yaşamımı , Foça’daki evimde mütevazi olarak,tek başıma sürdürüyorum.
-Fransız Tatil Köyü ile ilişkiniz nasıl başladı, nasıl gelişti, hangi görevlerde bulundunuz?
-1966 yılı Ocak ayı başında Fransız hükümetinin burs sınavlarını kazanarak, Dijon Akademisi Edebiyat Fakültesi’nde 8 ay öğrenim gördüm. Eylül ayında Foça’ya geri döndüğümde, tesadüfen taksi durağında beni gören belediye başkanı Selçuk Dirim, büyük bir heyecan ve gururla “ Şükrü bey hoş geldiniz, tatilköyü inşaatı var, Fransızca tercüman aranıyor. Lütfen hemen müracaat edin..” dedi. Halen öğretmenlik yaptığım Foça Ortaokulu’na gittim. Akşam üzeri okula iki genç Fransız geldi Tatilköyü inşaatında çalışmamı istediler. Ben, “okulum var, gelemem” dedim. ”Peki o zaman sadece akşamları gelebilir misiniz?” dediler ve ben de teklifi kabul ettim. Ondan sonraki başlayan süreçte Türk ve Fransız mühendislere karşılıklı tercümanlık yaptım.
-Hocam peki Fransız Tatilköyü açılışı ve sonrası ile ilgili gelişmeleri bize anlatır mısınız?
-1967 Haziran ayı sonlarında 800 yatak kapasiteli Fransız Tatilköyü açıldı. Açılıştan önce işçi alımı sorunları vardı. Kaymakam olmadığından hükümet doktoru vekalet ediyordu. Açılıştan 2 hafta önce belediye hoparlöründen Foçalılar’ a ve köy muhtarlarına işçi alımı duyuruldu. Tatilköyü’nün içindeki zeytinlerin altında Fransız muhasebeci Huguette hanım, hükümet doktoru ve ben tüm müracatları ve istekleri not ettik. Foça Tatilköyü kuşkusuz o zamnda Türkiye’nin Avrupa ya açılan kapısıydı. Düzgün onurlu çalışkan kişilerin alınmasında önayak oldum. İlk yıl tek bir bayan işçi müracaat etti. Diğer kadınlar ‘rahatsız ediliriz‘ korkusu ile müracaat edemediler. O yıl odaların temizliğini erkek personel yaptı. Ama ikinci yıl çok fazla sayıda kadın ,”beni de işe al” diye kafamın etini yediler. O yıl giren pek çok bayan çalışan yıllar sonra emekli olunca”Allah seni mutlu etsin” diye dualar ettiler.Tatilköyü’nün Foça’ya katkılarını saymakla bitiremem. Bir kere herşeyden önce Türk turizmi için Türkiye’nin ilk tatilköyü olması sebebiyle Türkiye turizminde bir çığır açmıştı. O tarihten sonra yapılacak olan tüm tatil köylerine örnek teşkil etti. 200 den fazla işçi çalışıyordu, bunların çoğu Foçalı idi. Sicili iyi olanlar kış aylarında aynı guruba ait Avrupa’da kayak merkezlerine - köylerine götürülürdü. Oralarda yaşam seviyesi maaş iyiydi. İyi para kazananlar, traktör tarla ve ev alıyorlardı. Bunların çoğu daha sonra emekli oldular, ekonomik olarak huzurlu hayat sürdüler. Köye ilgi çoktu. İlk yıl Türk turist almadılar. Ancak ilerleyen yıllarda köy, Türklerle de doldu. Bunun üzerine doğu yönü sırtlarına doğru ilave bungalovlar da yapıldı ve yatak kapasitesi 1200 e ulaştı. Her türlü yiyecek Foça’dan alınıyordu. Ancak zaman içerisinde Foçalı satıcılar talebe yeterli cevap veremediler. Bunun üzerine tatilköyü alımlarını İzmir’den yapmaya başladı. Emekli Sandığı tarafından inşa edilerek kurulan Tatilköyü’nün yeri , bir bölümü zeytinlik, bir bölümü bataklık ve boş tarlaydı. Ancak tüm alan çok parselden oluşuyordu ve sahipliydiler. Sahiplerden bazıları Foça adına fedakârlık yaparken, maalesef bazıları daha fazla para almak için ayağını diretti. 1967 yılına kadar jandarma komando okulu ile tatilköyü arasında hiçbir bina , tesis veya mekan yoktu. Her taraf bomboş idi. Tatilköyü’nün arkasından 5 km lik alan binalarla doldu taştı. O yıllara kadar güvenlik jandarma ile sağlanırken Tatilköyü’nden sonra Foça polis teşkilatı kuruldu. Foça’ya Tatilköyü sayesinde elektrik geldi. Foça’ya dışarıdan esnaf göçü başladı.Lokantalar mağazalar, eğlence yerleri hemen boy gösterdi. Benim rehberliğimde günde 2 defa Hasan Kazdağlı’nın motoru ile Tatilköyü’nden Foça’ya turist getirirdik. Foça ‘da evler değer buldu,inşaatlar başladı. Özellikle Saim Mersin,Tuncay Sabuncuoğlu inşaat yapımında çok öncü oldular. Foça kendi kendine yetmeye başlayınca Foçalı artık ihtiyaçlarını karşılamak için Menemen’ e gitmez oldu ve Foça’ da herşey bulunur oldu. Tatilköyü açılışını takip eden ilk 10 yılda tatilköyü çevresinde de çayhaneden lokantaya, eğlence yerinden otele kadar çok işletme açıldı. Sorunlar da yok değildi. Sorunların başında su gelmekteydi. Belediye çoğu zaman ihtiyaç duyulan suyu yeterli miktarda su deposuna gönderemedi. Su sıkıntısı zaman zaman Tatilköyü yönetimini ençok zorlayan konuların başında geliyordu. Öyle ki zeytinlerin altında 9 tane kuyu açıldı. Maalesef hepsinden tuzlu su çıktı. Olimpiyat havuzunun suyunu bozup yeşillendirdi. Bazen konuklar tuzlu suyla duş almak zorunda kalıyordu. Bu da tatilköyünün imajını bozmaya yetiyordu. Güvenlik bakımından da sıkıntılar yaşanıyordu. Dışarıdan sızmalarla hırsızlık başlamıştı, önlem almak için yoğun çaba sarfediliyordu. Ayani yönünde bulunan gece kulübünün biraz ilerisinde konuklar, mudizm (çıplak) denize giriyorlardı. Müdüriyet buna karışmıyordu ancak dışarıdan içeri sızan röntgenciler, turistleri mütamadiyen rahatsız ediyor, huzurlarını bozuyorlardı. Foça’dan deniz yoluyla gelen motorlar kıyıya kadar yanaşıp resim çekerek insanları tedirgin ediyorlardı.
-Hocam, bildiğim kadarıyla siz Türkiye’nin ilk ve öncü rehberlerinden birisiniz. Rehberlik döneminiz nasıl geçti. Bu konuda genç rehberlere söyleyeceğiniz neler var ?
İki kez Fransız hükümetinin burs sınavlarını kazandım. 1964 Paris ve 1966 Dijon olmak üzere 10 aya yakın Fransa’da yaşadım; üniversitelerde çeşitli dersler yanında mesleki tekamül kurslarıda gördüm. Çok kez rehber öğretmenler biz yabancı bursluları Paris ve Dijon civarında tarihsel yapıları gezdirdiler. Çok hoşlandım öğretmenlerin rehberliğini, bende rehber olacağım Türkiye’de diye düşündüm.
REHBERLİK SINAVI
1966 yılında Fransa’dan dönünce Turizm bakanlığının açtığı rehberlik sınavlarına katıldım. Rehber olmak için asgari lise mezunu olmak gerekiyordu. Lisan sözlü sınavı yapıldı İzmir Bölge Turizm müdürlüğünde üç kişilik kurul tarafından kazananlar Dokuz Eylül Üniversitesinde akşamları saat 17:00 den sonra haftada üç beş gün turizm ile ilgili dersler gördüm. Bu altı ay sürdü. Her hafta tanınmış bir arkeolog bizleri Efes, Priene, Didim, Milat, Afrodisyas, Hieropolis (Pamukkale) gibi tarihi yerlerde çok ayrıntılı dersler verdi. Altı ay sonra tekrar sözlü ve yazılı sınavlar oldu.
REHBERLİK CLUB MEDİTERRANEE
Ben üçüncü olarak bitirdim. Turizm Bölge Müdürlüğü ödülümü Fransız Tatil Köyünde üç kişilik bir heyet tarafından verdi. Ben köyde hemen rehberliğine başladım. Daha önce tercümandım. Turistleri gezdirdiğim yerler yukarıda saydığım yerlerdi. Yanıma birde akkompanyatür (refakatçı) veriyorlardı; bunlar giriş ücretlerini ve lokanta faturalarını düzenliyordu.
Ben de öğretmen kökenli rehber olduğum ve yaptığım işi çok önemsediğim için, iki kez arabada ören yerine kadar mikrofon ile tursitlere Türkiye hakkında bilgiler veriyordum. Atatürk ile başlıyor Türk kadının Endonezya’dan sonra seçme ve seçilme hakkkının 1934 yılında kazandığını anlatıyordum. Kısaca Türkler hakkında Ortaasya’dan bugüne dek yaşamları hakkında bilgi veriyordum.
Nelerdi konularım?
Türklerin anavatanı, kurdukları devletler, imparatorlukları, Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşu, Mustafa Kemal Atatürk , Türk kadınını ve evlilik, sözde Ermeni katliamı, Türk mutfağı, Türk Edebiyatı….Soru sormalarını istiyordum. Otobüste kağıtlı şeker dağıtıyordum. Limon kolonyası döküyordum. Yapacağımız gezinin planını çizip çoğaltarak otobüste dağıtıyordum, Turist önceden bilgileniyordu. Rehberliğim sırasında dağılan turistleri kaval çalarak toplardım. Kavalımın sesini duyan turistler keyifle ve koşarcasına bulunduğum yere gelirlerdi.
Bir Türk köyünü ve evini gösteriyordum. Turistler yalnız ören yerlerin görmek için gelmiyorlardı. Alışveriş, souvenir , hatıra eşyaları görmek almak istiyorlardı. Acentalar bu işleri çok güzel düzenliyordu. Acentanın programına göre halı, kuyum, deri mağazalarına giriliyor, bilgiler veriliyor. İstiyenlere sertifikalı hediyelik eşyalar satılıyordu.
Foça Club Mediterranee tercümalıktan rehberliğe yükseldiğim halde, bana her ay yine 300 lira veriyordu. Oysa acenta rehberleri 3.000 lira kazanıyordu. Rehber arkadaşlarım çok iyi kazanıyordu.
CET TURİZM (KUŞADASI) (1070 YILI)
İzmir Rent a Car acentasından bilgilendim. Kuşadası Fransız Tatil köyünden rehber arıyorlarmış. Hemen gittim. Bayan gezi bürosu şefi öğretmen olduğumu duyunca sevindi ayda 3.000 liraya haftalık tura başlamamı istedi . Burada çok sık Efes, Bergama, Ayvalık, Truva, Bursa ( Yeşil Cami,Yeşil Türbe) , İstanbul (Topkapı Sarayı ,Süleymaniye Cami, Sultan Ahmet Cami) turlarında rehberlik yaptım.
FRAM VOYAGES (1982-1994)
İzmir (Fram Voyages ) acentası beni kaptı. Rehberliğimi duymuşlar , beğenmişler. Yine 3.000 liraya burada anlaştık. Haftalık turlara çıktım, Yine Ced Turizm’ de olduğu gibi. Fazlalık olarak Ayvalık’ta kalıyorduk. Kozak Yaylası ve Bergama’yı geziyorduk. Kaldığımız oteller Murat Reis ve sarımsaklı’da Ankara –Zeytinci gibi otellerdi. Ayvalık’tan Efes’e kadar günlük turlar yapıyorduk. İzin alarak bazen dönüşte Foça’ya da evime geliyordum. Böylece rehberlikte de yıllar birbirine kovaladı. Aynı yıllar bana unutamayacağım güzel anılar yaşattı.
Şükrü Kaya Sever hocanın (tercümanın-rehberin) geride bıraktığı 87 yıl içinde gerek yaşadığı , gerek yaşattığı bunun yanı sıra örnek davranışları ve yaşama alışkanlıkları ile hayata bakış açısı hakkında yazılıp çizilecek ve gelecek nesillere aktarılacak daha çok şey olduğunu düşünüyorum. Bu bağlamda özellikle 1960-70 yılların Foça’sı hakkında kendisinden duyduklarımı, öğrendikerimi, yazmaya, aktarmaya, paylaşmaya devam edeceğim.
YORUMLAR