Foça'nın başına konan talih kuşu

FOÇA'NIN DEĞİŞİM YILLARI 

60’lı yılların ortalarıydı. Ankara’da, Turizm Bakanlığının Turizmi Teşvik Kanunları çerçevesinde almış olduğu karar doğrultusunda, Foça “Turizm Pilot bölgesi” ilan edildi. O yıl Turizm Pilot Bölge ilan edilen on üç şehirden bir tanesiydi.

Pilot bölge ilan edilen şehirlerde ya da geniş alanlarda her şeyden önce devlet aynı yasanın diğer maddelerine göre yol, su, elektrik ve haberleşme koşullarını yapmak, yaratmak veya iyileştirmek mecburiyetindeydi. Kanun hala da öyle ve geçerli. Çünkü alt yapısı olmayan şehirlerde turizm gelişmez, gelişmediği gibi topal ördek misali yerinde sayar. Alt yapısız turizm olmaz. Bu bir dünya kuralıdır.

İşte tam da o yıllarda 70 Cente muhtaç olan Türkiye, Emekli Sandığının imkanlarıyla ve Fransızların da projeye yön vermesiyle Foça’ya Türkiye’nin ilk Tatil Köyünü yapmakla kalmadı.

Aynı zamanda sahip olduğu kısır imkanlarla trafolar inşa ederek, tahta direkleri sökerek yerine demir direkler dikerek Foça’nın eski elektrik hatlarının tamamını yeniledi.
Bağarası’na yeni su kuyusu vurdu. Yerleşkenin karşısına ilki olmak üzere, diğeri Yel değirmenlerinin altına üçüncüsü ise Tatil Köyünün yüksek noktasına su deposu yapıldı. Kuyu ile depo arasına su hattı döşendi. Böylece Bağarası’nda açılan yeni kuyusundan depolara su verilme imkânı yaratıldı.

Büyükdeniz’de küçük bir binada hizmet veren PTT Fevzipaşa mahallesindeki şimdiki yerine inşa edilen binaya taşındı.

Son olarak da Foça – Türkelli arası karayolu bazı yerlerde güzergâh değişikliği de dahil olmak üzere sil baştan genişletildi, yenilendi ve asfaltlandı. O yıllarda bazı iller arası yollarda asfalt yokken Foça stabilize yoldan kurtuldu.

Böylece Foça Turizm Pilot Bölgesi olmanın nimetlerinden yararlanan şehir olarak her yönden ivme kazandı.

Fransız Tatil köyü ise istihdam, ekonomik ve tanıtım yönünden Foça’ya pek çok fayda sağladı.

Bu gelişmeler Foça’nın başına konan talih kuşundan başka bir şey değildi.

Başa konan talih kuşuna, iş bulma ümidiyle sevinen bazı çevreler oldu. Onların önemli bir bölümü de işe girdi emekli olana kadar da çalıştı.

Ancak Foça’da o yıllarda azımsanamayacak kadar çok yatırım imkânı olan zengin iş adamı da vardı. Bunlardan bir ikisi dışında hemen hemen hiç kimse otel, motel, pansiyon, kamp vesaire yatırım işine girmedi.

Aksine Foçalılara ait olan içinde ya da arkasında zeytinlik bulunan koylar birer birer satıldı. O an tarlasını satarak sıcak paraya kavuşan Foçalı, başta iyi bir iş yaptığını sansa da ilerleyen zamanda görüldü ki yaptıkları satış sil baştan yanlıştı.

Hâlbuki Turizm Pilot Bölgesi olmuş Foça’da, Turizm Teşvik Kanununun çok uygun koşullarda sunduğu Turizm Bankası kredileri ile koylara ne de güzel turistik işletmeler yapıla bilinirdi.

Olmadı. Olmadığı gibi yöre halkının içinde bulunan bazı tuzu kurular ise ilerleyen yıllarda bile maalesef turizmin gelişmesini bu vesileyle de huzurlarının kaçmasını istemediler.  Ara sıra bunların içinde seçilmiş siyasetçiler bile oldu.

Kısaca bir yerin veya bölgenin Turizm Pilot Bölgesi ilan edilmesi dolaysıyla devletin alt yapı hizmetlerini tamamlaması, halkın projeye dahili ve desteği olmadan yeterli değildir.

Bir zamanlar SES ve HAYAT gibi dergilerin kapaklarından düşmeyen Foça, Turizmin 1. Liginde yıllarca bayrak dalgalandırırken, 1977 yılında Pilot Bölgelikten çıkarıldı. Bunun yanı sıra iş bilmezlerin ya da sahip çıkmazların sayesinde maalesef Foça Turizmi Amatör Liginde yerini korumaya çalışıyor.

Dilerim bir gün hala çok iyi dinamiklere sahip Foça'ya güçlü bir seçilmiş ya da çalışkan bir atanmış gelir ve onun sayesinde eski huzurlu haline, cazibesine düzenine ve çekiciliğine kavuşur. 

Umutlu olmak iyidir.   
Foça 21.08.2023
Sebahattin Karaca