Ukrayna, hem bütçe hem de eğitim kalitesi bakımından, yurtdışı eğitiminde yükselen bir trend hâline gelmeye başladı. YKS sınavına giren öğrenciler ve aileler Ukrayna’daki eğitim olanaklarını araştırırken, bu ülkedeki birçok eğitim kurumu Türkiye’den gelen öğrenciler için yeni imkânlar yarattı.
UE Eğitim Genel Koordinatörü Emrah Yüksek, Avrasya ülkelerindeki eğitimin Avrupa ve ABD’ye göre çok daha düşük maliyetli olduğunu belirtirken, Ukrayna’daki eğitim kurumlarının Avrupa’da denklik sahibi olması ve yüksek eğitim kalitesi sayesinde büyük avantaj sağladığının altını çizdi. Yüksek’in yaptığı açıklamada, Ukrayna’daki eğitimi avantajlı kılan yedi başlık dikkat çekiyor.
Eğitim Kalitesi
Ukrayna’da ezberden uzak bir eğitim anlayışı söz konusu. Üniversitelerde teorik eğitimle birlikte, branşın anlaşılması için gereken seviyede pratik eğitim veriliyor ve bu sistem edinilen bilgiyi kalıcı kılıyor. Ukrayna, PISA araştırmasına katılan 137 ülke arasında, eğitim kalitesi bakımından 49.sırada, Rusya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Moldova gibi ülkelerin üstünde yer alıyor. Yapılan çalışmalar, ülkenin PISA’daki sıralamasını önümüzdeki yıllarda yükselteceğini gösteriyor.
UE Eğitim’in yaptığı araştırmada, Ukrayna’da yabancı öğrenci kabul eden üniversitelerin çoğunun tek branş üzerine eğitim verdiği görülmekte. Politeknik, tarım, güzel sanatlar, ekonomi, denizcilik, havacılık, hukuk, tıp gibi alanlara yoğunlaşmış olan üniversitelerde, bu branşlarda ciddi çalışmalar yapmış, donanımlı akademisyenler görev alıyor. Bir örnek olarak; 1930 yılında açılan Milli Denizcilik Üniversitesi, günümüzde denizcilik alanında dünyanın en çok tercih edilen okulları arasında yer alıyor. Tüm bunlarla birlikte, Ukrayna’daki eğitim kurumlarının AB ve ABD’deki üniversitelerle denklik sahibi olduğu da biliniyor.
AB İlişkileri
Ukrayna ile AB arasındaki ilişkiler, 2013 yılında Litvanya’da düzenlenen Vilnius Zirvesi’nden sonra büyük bir artış gösterdi. Ukrayna, eski Sovyet ülkeleri arasında AB ilişkileri bakımından farklı bir yerde bulunuyor. AB ve NATO’ya aday olan Ukrayna, AB ülkeleriyle ve ABD ile ticaret, ekonomi ve strateji alanında birçok anlaşmaya sahip. Özellikle mevcut hükümetin bu konuda ciddi çalışmaları bulunuyor.
Yapılan araştırmalar, Ukrayna ile AB arasındaki ilişkilerin bu ülkede üniversite eğitimi gören kişiler için de avantaj yarattığını göstermekte. Nitekim bu üniversiteler, AB ülkeleriyle yapılan ortaklıklar için ciddi bir insan kaynağı oluşturuyor. Ukrayna’da eğitim alarak, Avrupa Birliği ülkelerindeki üniversitelere geçiş yapmak ve bu ülkelerdeki kariyer fırsatlarını yakalamak mümkün.
Kariyer Fırsatları
Ukrayna, 2000-2008 yılları arasında büyük ekonomik krizler yaşamış olsa da, 2009’dan itibaren ekonomik olarak birçok gelişim kaydetti. Aralık 2015 yılından itibaren, ülke ekonomisinde büyük bir büyüme kaydedildi. Standart & Poor’s Kredi Değerlendirme kuruluşu, Ukrayna’nın kredi notunu B- seviyesinde B+’ya yükseltirken, ülke ekonomisindeki kaydadeğer değişim diğer kredi değerlendirme kuruluşları tarafından da teyit edildi. Tüm bu gelişmeler, Ukrayna’da yeni kariyer olanaklarının doğmasına yardımcı oldu.
Ukrayna’nın üniversite sistemi, büyük ölçüde ihtiyaca yönelik insan kaynağı yaratmak üzerine kurulu. Öğrenci kontenjanları da büyük ölçüde branşlara bağlı sektörlerdeki ihtiyaca ve büyüme planlarına göre belirleniyor. Bu durum, Ukrayna’da üniversite eğitimini kariyer olanakları bakımından da cazip kılıyor. Tarım, havacılık, denizcilik gibi alanlarda dünyanın sayılı üniversitelerine sahip olan Ukrayna, bu üniversitelerde eğitim gören öğrencilere ciddi kariyer fırsatları sunuyor. Bunun yanında, Ukrayna’daki üniversiteler AB ve ABD standartlarında da geçerli. Dolayısıyla, bu kurumlarda eğitim alıp Avrupa ülkelerindeki kariyer fırsatlarını yakalamak da mümkün.
Türkiye-Ukrayna Arasındaki İlişkiler
Ukrayna, Türkiye’nin ihracatında önemli bir yere sahip. Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamalar, 2018 yılında bu ülkeye yapılan ihracatın 1,46 milyar dolar seviyesinde olduğunu gösteriyor. Bunun dışında, Ukrayna Türkiye’yi vize muafiyeti listesine almış durumda. Bunun dışında, yine 2018 yılında 1 milyon 350 bin Ukraynalı turistin Türkiye’yi ziyaret ettiği biliniyor.
Türkiye ile Ukrayna arasındaki gelişmiş ilişkiler, Türk öğrenciler için büyük avantajlar sağlıyor. Öncelikle 600 Türk firmasının Ukrayna’da ofis açtığı bilinmekte. Bu firmalar, Türk öğrencilere kariyer ve staj gibi konularda büyük kolaylık sağlıyor. Diğer yandan, Ukrayna’daki eğitim kurumları da Türk öğrenciler için giriş kolaylığı sağlamakta. Bu ülkedeki üniversitelere kabul edilmek için, lise diplomasına sahip olmak yeterli.
Tüm bunlarla birlikte, Ukrayna’daki üniversiteler Türkiye’deki öğrencilere yatay geçiş hakkı sunuyor. Yani Türkiye’deki herhangi bir üniversitede eğitim görürken, Ukrayna’daki herhangi bir üniversiteye geçiş yapmak mümkün.
Uygun Fiyatlarla Eğitim
UE Eğitim tarafından yapılan araştırmalar, Ukrayna’da üniversite eğitiminin AB ülkelerine göre çok daha uygun fiyatlarda olduğunu gösteriyor. Üniversitelerin eğitim kalitesi, AB ve ABD üniversiteleriyle denk olmakla birlikte, okul fiyatları ve eğitim giderleri oldukça düşük.
Ukrayna’da üniversite harçları yıllık 1600 ile 3000 USD arasında değişiyor. Bu rakamlar, AB ve ABD üniversiteleri bir yana, Türkiye’deki özel okullara göre oldukça düşük. Bununla birlikte, AB ülkelerinde okuyan öğrencilerin konaklama alanında ciddi sorunlar yaşadıkları bilinirken, Ukrayna’da yılda 500 ile 1500 USD arasında konaklama imkânlarına sahip olmak mümkün.
UE Eğitim Genel Koordinatörü Emrah Yüksek, yaptığı açıklamada, masrafların bu masraflar karşılığında satın alınan imkânlar ile değerlendirilmesi gerektiğini belirtirken, Ukrayna’da oldukça uygun fiyatlarla kaliteli bir eğitim almanın mümkün olduğunu ifade etti.
Ekonomik Yaşam Olanakları
Ukrayna’da yalnızca üniversite ücretleri değil, yaşam maliyetleri de oldukça düşük. Kişi başına düşen milli gelir Türkiye’nin üç katı olmakla birlikte, alım gücü diğer eski Sovyet ülkelerine göre çok daha yüksek. Ulaşım, gıda, barınma giderleri de oldukça uygun. Yapılan araştırmalar, Ukrayna’da eğitim gören bir öğrencinin 250 ile 350 USD arasında bir gelirle yaşamını devam ettirebildiğini, ihtiyaçlarını giderirken sosyal olanaklardan kolaylıkla yararlanabildiğini gösteriyor.
Ukrayna’da konut kiraları da oldukça uygun. Kiev, Lviv, Harkov, Sumy gibi büyük şehirlerde dâhi uygun fiyatlarla konut kiralamak mümkünken, diğer şehirlerde kiralar 150 ile 250 USD arasında değişiyor. Aynı şekilde, elektrik, su, doğalgaz, internet gibi giderler de oldukça düşük. Emrah Yüksek, Ukrayna’daki yaşam giderleri ile ilgili yaptığı açıklamalarda bu konuya değinerek, Türk lirasıyla mukayese edildiğinde 100 TL gibi bir masrafla bütün faturaları ödemenin mümkün olduğunu belirtti.
Tüm bunlarla birlikte, Ukrayna’da şehiriçi ve şehirler arası ulaşım fiyatları da oldukça uygun. 100 Grivna (22 TL) gibi bir fiyat ile şehirler arası ulaşım olanaklarından yararlanmak mümkün. Bununla birlikte, özellikle büyük şehirlerde gelişmiş metro ve otobüs ağları bulunuyor. Sonuç olarak, Ukrayna’da AB standartlarında bir yaşama ekonomik bir biçimde ulaşma olanağı bulunmakta.
Sosyal ve Kültürel Olanaklar
Kharkiv başta olmak üzere, büyük şehirlerin nüfusunda üniversite öğrencilerinin ve yabancı öğrencilerin büyük bir payı var. Dolayısıyla bu şehirlerde ve üniversite olan diğer kentlerde gelişmiş sosyal olanaklar bulunuyor.
Ukrayna, kültür-sanat konusunda oldukça hareketli bir ülke. Kharkiv gibi kentlerdeki konser salonları, sinemalar, tiyatrolar ve diğer kültürel alanlarda yıl boyunca hiç bitmeyen bir hareketlilik söz konusu. Ayrıca, ülkede her yıl yabancı grupları ağırlayan büyük müzik festivalleri düzenleniyor. Tüm bu sosyal olanaklara erişim sağlamanın oldukça kolay olduğu biliniyor. Etkinlik biletleri, oldukça uygun fiyatlarla satışa sunuluyor. Diğer yandan, müze, kilise gibi giriş ücreti olan yerlerde turistler için yüksek fiyatlar istenirken, öğrenciler yerel halk için geçerli olan düşük fiyatlardan yararlanabiliyorlar.
Tüm bunlarla birlikte, Ukrayna’da oldukça hareketli bir gece hayatı söz konusu. Kharkiv gibi üniversitelerin yoğun olduğu şehirlerde şehirlerde uygun fiyatlarla hizmet veren gece kulüpleri bulunuyor. Emrah Yüksek, bu konuda yaptığı açıklamalarda Ukrayna’daki sosyal hareketliliğin buradaki eğitimi cazip kılan unsurlar arasında olduğunu belirtti.
Sonuç olarak;
Ukrayna, her ne kadar AB’ye henüz üye olmasa da yaşam kalitesiyle ilgili bütün kriterleri yerine getirmiş durumda. Bu ülkedeki yaşam kalitesi, bölgedeki diğer ülkelere ve eski Sovyet cumhuriyetlerine göre çok daha yüksek. Emrah Yüksek, Ukrayna’daki yaşam kalitesini değerlendirirken, geçmiş yıllarda Rusya ile yaşanan gerilimlerin günümüzde etkili olmadığını ve ülkenin güvenilir bir atmosfere sahip olduğunu belirtti.
Ukrayna, AB standartlarında bir yaşama ve kaliteli eğitime, oldukça uygun fiyatlarla erişme olanağı sunuyor. Üstelik Türkiye ile Ukrayna arasındaki ilişkiler, Türk öğrencilerin kabulünü kolaylaştırıyor. Eğitim kalitesi ve akademik kadrolarıyla AB standartlarında bir ülke olan Ukrayna, düşük eğitim giderleri bakımından avantajlı bir ülke hâline gelmiş durumda. Üstelik Ukrayna’daki üniversitelerde eğitim görmek, gerek bu ülkede gerekse AB ülkelerinde ve Türkiye’de eğitim almayı kolaylaştırıyor.
EMRAH YÜKSEK
YORUMLAR